Jak rozmawiać z bliskimi o problemach finansowych?

Zdecydowana większość z nas, bo aż 89 proc., uważa, że problemy finansowe powinny być rozwiązywane wspólnie z partnerem lub małżonkiem. Kiedy jednak pojawiają się naprawdę, w ten sposób rozwiązuje je już jedynie 62 proc. osób - to wnioski z badania "Wpływ problemów finansowych na życie rodzinne", przeprowadzonego przez TNS Polska na zlecenie grupy Kruk.

• Ukrywanie lub przemilczenie długu w rzeczywistości nie jest skuteczną ochrony rodziny przed kłopotami, choć robimy to głównie dlatego, by ją przed nimi ustrzec.

Wspólna odpowiedzialność finansowa

Wszystkie osoby, które żyją wspólnie, a szczególnie partnerzy lub małżonkowie oraz inne osoby posiadające dochody, są odpowiedzialne za sytuację materialną swojego gospodarstwa domowego - tak uważa większość (80 proc.) z nas. Z drugiej strony, tylko 61 proc. badanych deklaruje, że daje swoim partnerom pełny dostęp do własnej sytuacji finansowej, 48 proc. informuje o swoich problemach finansowych rodziców, a 14 proc. Polaków nie dzieli się absolutnie z nikim wiedzą na temat swojej sytuacji materialnej.

- Istnieje spora grupa Polaków, która uznaje wprawdzie wspólną odpowiedzialność za sytuację finansową w rodzinie, ale nie potrafi przejść do działania. Z badań wynika, że aż 27 proc. respondentów w takiej sytuacji nie umiałoby sięgnąć po wsparcie partnera lub małżonka. Te osoby są już zagrożone destrukcyjnym wpływem długów na życie rodzinne. Kiedy pojawiają się u nich problemy z pieniędzmi, mają trudności ze znalezieniem oparcia w najbliższej rodzinie, ale również poza nią - uważa Michał Kociankowski, ekspert Polskiego Towarzystwa Badaczy Rynku i Opinii (PTBRiO).

Dlaczego ukrywamy problemy finansowe?

Trudność z rozmowami z partnerem o własnych kłopotach finansowych deklaruje tylko 19 proc. badanych. Jednocześnie problemy finansowe, mimo ich powszechności, wciąż są silnie wstydliwe i stygmatyzujące. Dlatego też dla wielu osób poszukiwanie wsparcia w ich rozwiązaniu poza rodziną jest trudne. Chęć ukrycia ewentualnego zadłużenia przed sąsiadami deklaruje 44 proc., a przed współpracownikami - 32 proc. z nas. Tylko 11 proc. osób, które nie miały dotychczas długów, stwierdza, że w razie takich problemów nie starałyby się ich przed nikim ukryć.

- Potrzebna jest zmiana myślenia o problemie długów, żeby osoby zadłużone skutecznie mogły poszukiwać oparcia w swoim otoczeniu. To także wymaga podkreślania, że długi są problemem do rozwiązania dzięki systematyczności i współpracy, że można z nich wyjść, nie niszcząc fundamentów swojego życia i nie podważając poczucia bezpieczeństwa rodziny - uważa ekspert.

Skutki "nieszczerości finansowej"

Zgodni jesteśmy co do tego, że ukrywanie kłopotów finansowych przed pozostałymi członkami rodziny wpływa na nią negatywnie. Prawie 60 proc. z nas przyznaje, że życie rodzinne staje się bardziej nerwowe, bo osoba zadłużona przeżywa stres, który i tak przenosi się na innych. Wskutek nieujawniania kłopotów finansowych przez jednego z członków rodziny zrozumienie między członkami rodziny osłabia się, a zaufanie spada. Oznacza to, że ukrywanie lub przemilczenie długu w rzeczywistości nie jest skuteczną ochrony rodziny przed kłopotami.

Jednocześnie badani wyrażają przekonanie, że te niekorzystne dla rodziny zachowania są motywowane dobrymi intencjami - zdaniem niemal połowy respondentów (48 proc.) głównym powodem niewtajemniczania rodziny we własne kłopoty finansowe jest chęć ochrony najbliższych. Te szlachetne motywy nie prowadzą jednak do pozytywnych efektów - napięta atmosfera w domu wpływa niekorzystnie na relacje rodzinne, a to dodatkowo utrudnia wychodzenie z kłopotów.

Kiedy mamy problemy finansowe naszym głównym oczekiwaniem jest wsparcie emocjonalne - możliwość wygadania się (39 proc.) i uzyskania porady (38 proc.), nie zaś oczekiwania podporządkowane potrzebom materialnym. Zdecydowana większość (64 proc.) poszukuje takiego wsparcia u współmałżonka lub partnera życiowego.

Agnieszka Morawiecka
ISBnews

Czytaj także:

Jak zapanować nad domowym budżetem?

Domowe finanse - jak podzielić obowiązki?