Kiedy przychodzi odpowiedni moment na pierwszą pracę?

Z badań prowadzonych wśród rodziców wynika, że Polacy powszechnie akceptują pracę zarobkową u dzieci pod warunkiem, że mają minimum 16 lat. Część rodziców nie widzi jednak nic złego, gdy robią to już gimnazjaliści.

Co roku część nastolatków decyduje się na podjęcie pracy. U jednych wynika to z motywów finansowych („rodzice dają mi za małe kieszonkowe”), u drugich z ambicjonalnych („chcę mieć w końcu swoje pieniądze”), a jeszcze inni pragną po prostu realizować marzenia, których z różnych powodów nie chcą spełnić ich rodzice („skoro nie dostanę nowego telefonu, kupię go sam”). Każda z tych postaw z pewnością zasługuje na uznanie i pomaga młodemu człowiekowi w zdobyciu cennego doświadczenia.

Jak wynika z badania przeprowadzonego we wrześniu 2012 roku przez Centrum Badania Opinii Publicznej, w co piątej polskiej rodzinie przynajmniej jedno z dzieci pracowało podczas wakacji. Robili to głównie uczniowie szkół średnich z miast średniej wielkości. O ile wśród dorosłych Polaków raczej nie ma zgody na to, by zarobkowo pracowały już dzieci w wieku 13-15 lat, o tyle jest powszechna aprobata na podejmowanie pracy przez uczniów szkół ponadgimnazjalnych.

Magiczny wiek

Przyjmijmy więc, że pracująca dorywczo twoja 16-letnia córka lub 16-letni syn nikogo nie zszokują. Zdarzają się jednak rodzice, którzy nie widzą nic złego w tym, że ich pociechy zarabiają na swoje drobne wydatki jeszcze wcześniej. – Od dwóch lat w wakacje zbieram truskawki. Rodzice najpierw się temu dziwili, ale w tym roku kilkakrotnie pytali, czy nie zmieniłem planów – mówi 15-letni Bartłomiej. Zbieranie owoców to praca znana zapewne wielu dorosłym Polakom. Ile można zarobić? Płaci się zwykle w zależności od ilości uzbieranych truskawek, jabłek czy malin. Oznacza to, że nastolatek może zarobić tyle, co osoba dorosła.

• Bez względu na to, w jakim wieku pracę podejmie twoje dziecko, powinieneś w miarę możliwości mu pomóc.

Nie musisz szukać za niego pracy (choć oczywiście warto mieć oczy i uszy szeroko otwarte – może np. usłyszałeś, że koleżanka z pracy szuka kogoś, kto od czasu do czasu zaopiekuje się jej  5-letnim szkrabem?).

Kiedy już twoja niepełnoletnia pociecha znajdzie pracę, ważne jest, byś np. zaproponował, że pójdziesz z nią, by jego przyszły pracodawca nie próbował jej oszukać w dniu wypłaty (niestety takie przypadki wciąż się zdarzają). Oczywiście, jeśli dziecko nie chce takiej pomocy, to nie rób niczego na siłę. Twoje szczere chęci są jednak niezwykle ważne.

Wykorzystać okazję

Dobrą okazją do rozpoczęcia pracy dorywczej są długie okresy dłuższych przerw w nauce (wakacje, ferie zimowe, okres świąt Bożego Narodzenia), ale nawet zwykłe weekendy. Pracą dla osoby niepełnoletniej może być np. opieka nad domowymi zwierzętami. Część posiadaczy psów, kotów czy rybek kilka razy w roku ma dylemat – co mają z nimi zrobić w czasie urlopu lub kilkudniowego wyjazdu. – Kiedy mój syn chciał znaleźć pracę podpowiedziałam, by nie tylko zamieścił ogłoszenia w internecie, ale dodatkowo rozwiesił kilkadziesiąt ogłoszeń na klatkach schodowych na osiedlu – tłumaczy Anna, mama nastoletniego Adriana.

• Kilka złotych za godzinę można zarobić za rozdawanie ulotek lub kolportaż bezpłatnych gazetek, co oznacza, że w kilka godzin nastolatek samodzielnie zarobi na doładowanie do telefonu komórkowego.

– Ulotki rozdaję zwykle raz na dwa tygodnie. Przeznaczam na to całą sobotę. Mój wiek nie jest dla nikogo problemem – mówi 17-letni Damian. W przypadku rozklejania plakatów system wynagradzania może być już jednak zupełnie inny.

Wakacje, ferie czy weekendy?

W okresie wakacyjnym w miejscowościach turystycznych osoby niepełnoletnie sprzedają pamiątki, popcorn czy lody. – Praca trwa kilka godzin dziennie i zależy od ilości sprzedanego towaru. Zdarzało się, że moja córka zarobiła nawet 60 zł dziennie – chwali się Adam, tata 17-latki ze Świnoujścia, która rok temu sprzedawała turystom przekąski.

Wiele młodych osób ceni sobie pracę przy promocji produktów w supermarketach. Można ją wykonywać przez cały rok. – Latem nie czuję upału, a zimą w sklepie zawsze jest ciepło. Minusem jest tylko to, że do prawie każdego trzeba się uśmiechać – mówi Marta. Niektóre markety na stanowisko hostessy przyjmują osoby mające co najmniej 16 lat. Praca zwykle odbywa się w piątki (po południu) oraz w soboty i niedziele, co w ogóle nie koliduje z nauką.

• Coraz więcej dużych firm oficjalnie deklaruje chęć zatrudniania niepełnoletnich osób.

Jedną z nich jest sieć McDonald’s. W programie „Zarób na wakacje” mogą brać udział osoby w wieku 16-18 lat, ale tylko w czasie ferii szkolnych i wakacji. Nastolatek wykonuje lżejsze prace niż inni i, co ważne, bierze udział w normalnym postępowaniu rekrutacyjnym w dużej, międzynarodowej korporacji. Z pewnością pozwoli mu to zdobyć cenne doświadczenie w młodym wieku.

Zobacz także: Zarabianie: jakie możliwości daje sieć?

Anna Kostrzewa