Plastikowe karty bez tajemnic
Jak się odnaleźć w gąszczu plastikowych kart wydawanych przez banki? Na pierwszy rzut oka wszystkie wyglądają podobnie, ale nie każda umożliwia dokonywanie transakcji w ten sam sposób. Jeśli nie wiesz, jaką kartę masz w portfelu, koniecznie przeczytaj ten artykuł.
Karty wydawane przez banki to synonim nowoczesności i wygody. Umożliwiają dokonywanie transakcji przez całą dobę, także w dni ustawowo wolne do pracy – to ich największa przewaga. Szybki rozwój technologii płatniczych sprawił, że obecnie klienci dysponują wieloma rodzajami kart. Laik każdy taki produkt nazywa po prostu „kartą do bankomatu”, albo – używając żargonu – „plastikiem”. Tymczasem w użyciu funkcjonuje wiele nazw kart. Wyjaśnijmy po kolei, co się za nimi kryje.
Karty bankomatowe służą przede wszystkim do dokonywania wypłat pieniędzy i, jak sama nazwa wskazuje, innych usług możliwych do wykonania w bankomatach. Kartą bankomatową jest większość kart płatniczych. Do tych ostatnich należą m.in. karty debetowe, kredytowe, obciążeniowe i przedpłacone.
Rodzaje kart płatniczych
Najpopularniejszy rodzaj kart wydawanych klientom indywidualnym to karty debetowe. Są przypisane do rachunków bankowych. Nazwa może nieco wprowadzać w błąd – nie ma ona nic wspólnego z debetem (o ile nie posiadasz możliwości wykorzystania debetu na koncie). Wartość transakcji dokonywanych tą kartą nie może przekroczyć ilości środków dostępnych na koncie. Karty debetowe wydawane są także pracownikom, którzy za ich pomocą realizują służbowe, codzienne obowiązki (np. kierowcy i zaopatrzeniowcy).
Karty kredytowe umożliwiają zaciąganie kredytu odnawialnego. Bank nie pobiera prowizji za wykonywane transakcje. Karty kredytowe zwykle mają limit, do wysokości którego zaciągnięcie zobowiązania nie pociąga za sobą naliczania odsetek, pod warunkiem spłaty całego zadłużenia w określonym czasie (na ogół wynosi on co najmniej 50 dni). Jednak, jeżeli nie spłacisz go w terminie, odsetki zapłacisz od całej kwoty (nawet jeśli wcześniej spłaciłeś większość zadłużenia).
55 dni - okres wolny od odsetek od transakcji bezgotówkowych w przypadku spłaty
całej kwoty zadłużenia w terminie spłaty
Okres rozliczenia, czyli miesiąc na zakupyOkres spłaty zadłużenia - 24 dni
- 1
Pierwszy dzień cyklu rozliczeniowego
Pierwszy dzień miesiąca np. lipca. Okres rozliczeniowy, czyli miesiąc na zakupy. Dostępny pełny limit kredytowy, np. 2000 zł.
- 5
Zakup paliwa: 300 zł
Dostępny limit: 1700 zł.
- 15
Zakupy w internecie: 250zł
Dostępny limit: 1450 zł
- 31
Koniec okresu rozliczeniowego
Generowane jest zestawienie transakcji - łączne wydatki wyniosły 550 zł. Na zestawieniu jest prezentowany termin spłaty zadłużenia.
- 55
Ostateczny termin spłaty
Spłacasz całą kwotę widoczną na wyciągu i nie płacisz odsetek od wykorzystanego kredytu. Jeżeli nie spłacisz całej kwoty widocznej na wyciągu korzystasz z kredytu dokonując spłaty wymagalnej kwoty minimalnej lub dowolnej większej niż kwota minimalna.
Podstawowym typem kart płatniczych, obok debetowej i kredytowej, są karty obciążeniowe(charge). Mają ustalony limit wydatków i odroczony termin płatności. Najczęściej korzystają z nich osoby regulujące większe wydatki służbowe (zwłaszcza o charakterze reprezentacyjnym). Takie zadłużenie trzeba spłacić w określonym terminie w całości, a nie w mniejszych częściach (jak w przypadku kart debetowych i kredytowych). Za każdą transakcję dokonywane kartą typu charge banki najczęściej pobierają prowizję.
Natomiast karty przedpłacone (pre-paid) są świetnym rozwiązaniem dla osób rozrzutnych, które mają trudności z kontrolowaniem swoich wydatków i dla dzieci (minimalizujesz ryzyko utraty przekazanej gotówki oraz uczysz w nowoczesny sposób bankowości i oszczędzania). Zasada jest prosta: najpierw doładowujesz kartę, później z niej korzystasz. Takie karty nie są powiązane z rachunkiem, można je wydawać na okaziciela (to dobry sposób m.in. dla pracowników firm, którzy często podróżują służbowo).
Budowa ma znaczenie
Z punktu widzenia budowy, karty możemy podzielić na te, które mają pasek magnetyczny, na którym są zapisane unikalne informacje, np. numer karty i data jej ważności. Posiadają wbudowany układ elektroniczny (popularnie zwane są kartami chipowymi) oraz zbliżeniowe (bezstykowe), które umożliwiają szybsze przeprowadzenie transakcji bezgotówkowych.
W tym ostatnim przypadku do najpopularniejszych systemów kart należą: Visa payWave i MasterCard PayPass. Obie umożliwiają dokonywanie transakcji nieprzekraczających 50 zł bez konieczności podawania numeru PIN. Te dwie technologie są stosunkowo nowe – wprowadzono je dopiero w ostatnich latach.
Na zakończenie warto wspomnieć jeszcze o kartach wirtualnych. Mogą one być wykorzystywane tylko w przypadku, gdy obecność „zwykłej” karty nie jest możliwa. Skorzystasz z niej np. robiąc zakupy przez internet albo regulując zamówienie składane za pośrednictwem telefonu. Wydawane są albo w postaci papierowej, albo w tradycyjnej, plastikowej formie.