Spadek - o czym pamiętać?

Znane z filmów sytuacje, gdy bohater dowiaduje się o spadku, który zostawiła mu nieznana ciocia z Ameryki, zdarzają się naprawdę. Ale taka wiadomość to dopiero początek historii, do której zawsze należy podejść poważnie. Z chwilą śmierci prawa i obowiązki majątkowe zmarłego, czyli spadkodawcy, przechodzą na spadkobierców. Jak wygląda kwestia dziedziczenia?

Podstawą do spadku jest sporządzony przed śmiercią zmarłego testament, a jeśli nie został on spisany, krąg spadkobierców dokładnie określa Kodeks cywilny. Zgodnie z jego zapisami w pierwszej kolejności dziedziczą dzieci i małżonek.

Decyzja spadkowa

Osoby uprawnione do dziedziczenia mogą przyjąć spadek na dwa sposoby: z dobrodziejstwem inwentarza lub wprost, albo też go odrzucić. Każda z decyzji rodzi określone konsekwencje prawne.

Przyjmując spadek z dobrodziejstwem inwentarza, spadkobiercy odpowiadają za długi zmarłego tylko do kwoty odpowiadającej wartości spadku, przyjmując wprost - odpowiadają za całość długów spadkowych, bez względu na wartość odziedziczonego spadku. W sytuacji odrzucenia spadku przechodzi on na kolejnych spadkobierców, zgodnie z kolejnością określoną w Kodeksie cywilnym.

Spadkobierca ma sześć miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o tytule swojego powołania (tytuł, z jakiego przysługuje prawo do spadku) na złożenie oświadczenia - przed sądem lub notariuszem - o sposobie przejęcia spadku. Brak takiego oświadczenia jest jednoznaczny z przejęciem spadku wprost, chyba że spadkobiercą jest osoba niemająca pełnej zdolności do czynności prawnych.

Wypłaty z tytułu spadkobrania

Kiedy w skład masy spadkowej wchodzą środki zgromadzone na rachunku bankowym, to aby je wypłacić, spadkobierca powinien zgłosić się do banku. Do realizacji operacji będą potrzebne dokumenty: akt zgonu oraz prawomocne postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub notarialny akt poświadczenia dziedziczenia. W sytuacji gdy spadek nabyło dwóch lub więcej spadkobierców, do wypłaty środków z rachunku bankowego niezbędne będzie także przedłożenie bankowi postanowienia sądu o dziale spadku lub pisemnego zgodnego oświadczenia spadkobierców o podziale środków zgromadzonych na tym rachunku. W celu weryfikacji tożsamości spadkobierców oświadczenie o podziale środków powinno zostać złożone w obecności pracownika banku.

Jednoczesna obecność wszystkich spadkobierców nie jest jednak konieczna. Oświadczenie o podziale środków może również zostać sporządzone w formie aktu notarialnego lub z notarialnie poświadczonymi podpisami.

Zwrot kosztów pogrzebu

Zanim zakończy się postępowanie spadkowe, możemy zwrócić się do banku o wypłatę środków stanowiących zwrot kosztów pogrzebu posiadacza rachunku. Aby uzyskać taki zwrot, należy przedstawić bankowi skrócony odpis aktu zgonu posiadacza rachunku oraz oryginalne rachunki lub faktury potwierdzające wydatki poniesione przez osobę ubiegającą się o zwrot środków.

Dorota Tanaś-Michalak

* Informacja została sporządzona zgodnie ze stanem prawnym na dzień 8.01.2015 roku.

• Konta uśpione

  W parlamencie toczą się prace nad prawnym uregulowaniem statusu tzw. kont uśpionych. Zgodnie z projektem, jeśli po 5 latach od założenia lokaty czy konta nie widać na nich żadnej aktywności, banki lub SKOK-i będą miały obowiązek wystąpienia do ministra spraw wewnętrznych o informację z bazy PESEL i sprawdzenia, co dzieje się z właścicielem. Gdy nie będzie informacji o zgonie, a przez kolejne 5 lat na rachunku nie będzie aktywności, bank rozwiąże umowę, a pieniądze przekaże do BGK. Tu będą czekały na spadkobierców.
  
  

Czytaj także:

Dziedziczenie - o czym warto pamiętać?

Łatwiejszy dostęp do informacji o uśpionych rachunkach