Akredytywa: okno na świat

Małe i średnie firmy coraz odważniej wychodzą na zagraniczne rynki. W obliczu rosnącego nasycenia rynku krajowego eksport staje się szansą na udaną „ucieczkę do przodu”. Planując rozwój poprzez ekspansję zagraniczną, warto pamiętać o bardzo ciekawym, a wciąż niedocenianym rozwiązaniu: akredytywie dokumentowej.

Fot. shutterstock.com

Każdy przedsiębiorca nieraz doświadczył prawdziwości powiedzenia, że diabeł tkwi w szczegółach. Nierzadko boleśnie mógł się przekonać, jakie są skutki niedoprecyzowania warunków umowy, niedopowiedzianych niuansów w parametrach zamówienia czy zwyczajnej nieuczciwości drugiej strony. Sprzedający musi liczyć się z tym, że odbiorca z jakichś względów nie zapłaci za zamówienie; kupujący powinien uwzględnić ryzyko, że opłacony zazwyczaj z góry towar nie będzie spełniał jego oczekiwań.

Tę niepewność potęguje międzynarodowy wymiar transakcji. Wzajemne zaufanie i bezpieczeństwo transakcji, zwłaszcza w przypadku nieznających się wcześniej kontrahentów, osłabia wiele czynników. Przeszkodą może stać się odległość i brak możliwości fizycznego kontaktu, zwłaszcza w połączeniu z barierą językową i różnicami kulturowymi. Uwzględnić należy także odmienne prawodawstwo czy zwyczaje handlowe.

Ryzyko ograniczonego zaufania nie powinno jednak przesłaniać korzyści ekspansji zagranicznej. Dla wielu polskich firm wyjście w świat staje się niemal koniecznością, zważywszy na stopień nasycenia polskiego rynku. Pytaniem nie jest więc dziś „czy eksportować?”, ale „jak eksportować i spać spokojnie?”.

Sprawdzonym, choć wciąż niedocenianym w polskich realiach, instrumentem zabezpieczającym strony transakcji jest akredytywa dokumentowa. Rolę „spoiwa” budującego zaufanie i bezpieczeństwo bierze na siebie bank. Rozwiązanie to ma szerokie zastosowanie – docenią je zarówno małe firmy podpisujące umowę kupna-sprzedaży sprzętu lub wykonania usługi, jak i strony dużych kontraktów handlowych (np. na dostawy ropy czy gazu).

• Na czym polega akredytywa?

  Załóżmy, że producent maszyn rolniczych spod Poznania na zagranicznych targach nawiązał obiecującą biznesowo znajomość z dużą firmą przetwórstwa owocowo-warzywnego z Chin. Chiński partner chciałby zamówić dużą partię polskich kombajnów. Producentowi zależy na płatności z góry za zamówienie, chiński partner obawia się jednak wzięcia na siebie w całości ryzyka transakcji. Wolałby, żeby płatność nastąpiła dopiero po wysłaniu zamówienia. Występuje więc w swoim banku o akredytywę dokumentową. Instrument ten zobowiązuje bank do wypłaty określonej kwoty po złożeniu przez eksportera dokumentów na warunkach określonych w akredytywie. Warto podkreślić, że kontrola banku obejmuje wyłącznie dokumenty, a nie towar i jego zawartość.
  
  

Dzięki akredytywie odbiorca ma pewność, że nie kupi „kota w worku”. Co zyskuje zaś sprzedający? Po pierwsze, gwarancję zapłaty, nawet wtedy gdy kupujący – jakichś względów – postanowił odstąpić od transakcji. Ale akredytywa sprawdza się także wtedy, gdy relacja przebiega zgodnie z oczekiwaniami stron: zobowiązanie banku importera do zapłaty to nic innego jak naturalny kredyt kupiecki, z którego można skorzystać poprzez dyskonto przyszłej wierzytelności. Taką możliwość – wypłaty środków pieniężnych przed terminem płatności ustalonym w akredytywie – oferuje także PKO Bank Polski.

Koszt akredytywy może ponosić – w zależności od umowy – importer, eksporter lub każdy z nich po stronie swojego banku. Koszt ten jest uzależniony od ryzyka kraju, stopnia skomplikowania transakcji, wolumenu transakcji czy też rodzaju zabezpieczenia ustanowionego przez bank. Mimo tych kosztów warto „zaprzyjaźnić” się z akredytywą, traktując ją jako istotny czynnik ograniczenia ryzyka transakcji i swoistą inwestycję w bezpieczeństwo ekspansji. Wartą uwagi zaletą akredytywy jest także opcja zabezpieczenia ryzyka kursowego – poprzez umowę terminowego kursu wymiany walut. Dzięki mocnemu, wszechstronnemu zabezpieczeniu eksporterzy mogą skupić się na tym, co najważniejsze: zdobywaniu klientów i realizacji zamówień.

• Akredytywa tylko z pozoru jest produktem skomplikowanym, wymagającym specjalistycznej wiedzy. Najtrudniejszy jest tylko pierwszy raz, ale nasi Klienci mogą zawsze liczyć na wszechstronną pomoc doradców PKO Banku Polskiego, mających doświadczenie w realizacji skomplikowanych transakcji handlowych i znających specyfikę rozliczeń w różnych krajach. Klienci, którzy docenią zalety tego nowoczesnego instrumentu i zechcą z niego regularnie korzystać, mogą w wygodny sposób, bez konieczności wizyty w oddziale, zarządzać poszczególnymi etapami transakcji zabezpieczonych akredytywą poprzez system TradeService.

  Aldona Sierzputowska, dyrektor Biura Finansowania Handlu
  
  

Czytaj także:

PKO Bank Polski i start-upy przy jednym stole

Kapitał na start