Emerytura we własnych rękach: IKZE

Brak podatku od zysków kapitałowych, niski podatek ryczałtowy przy wypłacie środków oraz możliwość zaoszczędzenia dodatkowych pieniędzy przy rozliczaniu się z fiskusem – to trzy podstawowe zalety Indywidualnego Konta Zabezpieczenia Emerytalnego.

Oszczędzanie w ramach tzw. trzeciego filaru ubezpieczenia emerytalnego jest dobrowolne. Jednym z produktów wchodzących w jego skład jest Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego. Środki tutaj wpłacane są lokowane m.in. w depozyty bankowe, różnego typu obligacje, akcje oraz jednostki funduszy inwestycyjnych.

Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE) jest rodzajem planu emerytalnego, w ramach którego można oszczędzać samodzielnie w III filarze i jest efektywnym sposobem oszczędzania pieniędzy na dodatkową emeryturę. Podlega przepisom Ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego.

Dobre dla każdego!

16 lat – tyle wystarczy skończyć, aby móc wpłacać środki na IKZE. Za to nie ma tutaj górnego limitu wiekowego. W przypadku osób małoletnich składki można wpłacać tylko wtedy, gdy są zatrudnione w ramach umowy o pracę.

Różnica pomiędzy IKE a IKZE polega przede wszystkim na odmiennym sposobie opodatkowania. Oszczędzanie w IKE jest zwolnione z podatku od zysków kapitałowych (tzw. podatku Belki), a oszczędzanie w IKZE pomniejsza płacony corocznie podatek dochodowy poprzez zmniejszanie podstawy jego wymiaru o wpłaty do IKZE.

• Zaletą IKE jest zwolnienie z podatku od zysków kapitałowych (tzw. podatku Belki) pod warunkiem, że środki nie zostaną wypłacone przed przejściem na emeryturę. Wpłaty na IKZE odliczane są, tak jak składki ZUS, od podstawy opodatkowania. Dzięki temu można dziś płacić mniejsze podatki.

Wpłaty na IKE są ograniczone do trzykrotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia w gospodarce narodowej na dany rok. IKZE również ma limit wpłat. Wpłacona kwota na IKZE w skali roku nie może przekroczyć 1,2 krotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok. W 2014 roku limit ten wynosi 4 495,20 PLN.

Z danych Komisji Nadzoru Finansowego wynika, że pod koniec ubiegłego roku instytucje finansowe prowadziły niemal 500 tys. takich kont. Ta liczba może robić wrażenie, ale kiedy spojrzymy na wartość środków zgromadzonych na IKZE (według stanu na 31 grudnia 2013 roku wyniosły one 119,2 mln zł) to okazuje się, że ta forma oszczędzania, póki co, nie cieszy się wśród Polaków zbyt dużą popularnością.

Nowe ulgi podatkowe

Zainteresowanie IKZE może jednak wzrosnąć m.in. za sprawą zmian w prawie, które weszły w życie 15 stycznia 2014 roku (ustawa o zmianie niektórych ustaw w związku z określeniem zasad wypłaty emerytur ze środków zgromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych). Na czym one polegają? Po pierwsze, w zeznaniu podatkowym za ten rok będzie można odliczyć 4495,20 zł od podstawy opodatkowania. Skąd taka kwota? To roczny limit wpłat na IKZE - notabene taki sam dla wszystkich podatników.

• Warto dodać, że wpłaty na to konto, do wysokości wspomnianego wyżej limitu, prawo pozwala odliczać od podstawy opodatkowania. W praktyce oznacza to, że ulga podatkowa za rok 2014 z tego tytułu może wynieść nawet 1438,50 zł.

Od pieniędzy zgromadzonych na koncie nie trzeba również płacić 19-proc. podatku od zysków kapitałowych, a przy wypłacie zostanie zastosowana jedynie zryczałtowana 10-proc. stawka podatku. Co ważne, nie ma tu znaczenia, czy będziemy chcieli wypłacić te środki w całości, czy w ratach.

Są tu jednak dwa warunki. Chcąc zapłacić tylko zryczałtowany podatek, z taką decyzją należy poczekać do ukończenia 65. roku życia. Środki na IKZE należy ponadto wpłacać przez minimum pięć lat kalendarzowych. W przeciwnym razie taki bonus przejdzie nam „koło nosa”.

Wbrew obiegowej opinii, pieniądze gromadzone w ramach IKZE można wypłacić przed osiągnięciem wieku wskazanego w ustawie. Posiadacz składa wniosek o wypłatę środków zgromadzonych na IKZE, ale – co warto wyraźnie zaznaczyć – podlega ona wtedy opodatkowaniu według obowiązujących stawek podatku dochodowego od osób fizycznych (nie ma zastosowania 10-proc. ryczałt). Warto podkreślić również, że z IKZE nie można dokonać częściowego zwrotu/wypłaty, która może być dokonana wyłącznie ze środków pochodzących z wpłat na IKE.

W przypadku „zwrotu” środków z IKZE otrzymaną kwotę trzeba będzie także doliczyć do podstawy opodatkowania za dany rok kalendarzowy i jest to jednoznaczne z rozwiązaniem Umowy.

• Wszystkie środki zgromadzone na IKZE w całości podlegają dziedziczeniu. W umowie można wskazać jedną lub więcej osób uprawnionych do otrzymania pieniędzy na wypadek śmierci posiadacza konta. Jeżeli spadkobiercy zdecydują się na wypłatę środków będą musieli zapłacić tylko zryczałtowany 10-proc. podatek dochodowy. Spadkobranie z IKZE jest zwolnione od podatku od spadków i darowizn.

Wystarczy 50 zł

Warunki uczestnictwa w PKO Indywidualnym Koncie Zabezpieczenia Emerytalnego są tak skonstruowane, żeby mógł z nich skorzystać każdy Polak. Pierwsza wpłata wynosi minimum 50 zł. Kolejne mogą wynosić tyle samo pod warunkiem, że w ciągu roku wpłacimy łącznie co najmniej 600 zł. Częstotliwość wpłat jest dowolna, a od wypłat nie są pobierane żadne opłaty.

Polityka inwestycyjna jest w tym przypadku zrównoważona, zakłada inwestowanie do 60 proc. aktywów w obligacje, co ma na celu zabezpieczyć inwestowany kapitał przed wahaniami na rynku kapitałowym. Benchmark Funduszu składa się w 40 proc. z indeksu akcji spółek notowanych na GPW w Warszawie (WIG) oraz w 60 proc. z indeksu polskich obligacji skarbowych.

Arkadiusz Peński
Dyrektor do spraw sprzedaży
PKO BP BANKOWY PTE 

Czytaj także:

Emerytura we własnych rękach: co wybrać - IKE-Obligacje czy IKE-Inwestycje?

Zmiany w OFE i IKZE od 2014 roku

Obligacje skarbowe - z myślą o pewnej przyszłości

Dlaczego i jak mikroprzedsiębiorcy powinni oszczędzać na przyszłą emeryturę?