Nowa ustawa o prawach konsumenta

17 czerwca 2014 r. prezydent RP podpisał nową ustawę o prawach konsumenta, która wejdzie w życie 25 grudnia br. Do tego momentu mamy czas, aby dowiedzieć się, co tak naprawdę zmieni i jakie znaczenie będzie miała dla przedsiębiorców, a jakie dla konsumentów.

Nowa ustawa wdraża do polskiego prawodawstwa unijną dyrektywę ws. praw konsumenta. Eksperci zgodnie podkreślają, że będą one teraz lepiej chronione. Przykład? Regulacje, które wejdą w życie w grudniu, w jednym miejscu zbierają m.in. przepisy dotyczące handlu w internecie.

Po wejściu w życie ustawy nabywcom w całej UE przysługiwać będą te same prawa.

Najważniejsze zmiany

Nowej ustawa o prawach konsumentów z jednej strony zwiększa ochronę kupujących na odległość, z drugiej nakłada nowe obowiązki na sprzedawców. Wprowadzone zmiany oznaczają uchylenie dwóch do tej pory obowiązujących ustaw o handlu e-commerce: Ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej i o ochronie niektórych praw konsumentów oraz Ustawy o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny, a także powrót do wcześniejszych rozwiązań Kodeksu Cywilnego.

Główne zmiany można podsumować krótko:

• problematyka kosztów przesyłki - sprzedawca zobowiązany będzie do zwrotu kosztów przesyłki w sytuacji, gdy to klient odsyła towar do sprzedawcy. Z jednym tylko zastrzeżeniem: przedsiębiorca będzie zwracał pieniądze jedynie w zakresie najtańszej ofertowanej przez siebie formy przesyłki;
• wydłużony czas zwrotu towaru – w przypadku umowy zawieranej na odległość (przez internet, telefon, poza lokalem przedsiębiorcy) na odstąpienie od umowy sprzedaży konsument będzie miał 14 dni (obecnie, w większości przypadków, jest to 10 dni);
• kupujący zyskuje 12 miesięcy na odstąpienie od umowy, jeśli nie zostanie poinformowany o przysługującym mu prawie zwrotu towaru. W takim przypadku prawo odstąpienia wygaśnie dopiero po upływie roku od upływu podstawowego 14-dniowego terminu (obecnie ma na to 3 miesiące od wydania rzeczy);
• rozszerzenie katalogu sytuacji, w których odstąpienie od umowy nie jest możliwe – dotyczy to treści cyfrowych, które nie są zapisane na nośniku materialnym. Nadal pozostały m.in. świadczenia o mocno zindywidualizowanym charakterze, wymagające dodatkowego zaangażowania ze strony sprzedawcy, rzeczy o krótkiej trwałości, filmy, płyty CD, prenumerata prasy, towary zakupionych na aukcjach czy produkty higieniczne;
• towar niezgodny z opisem będzie musiał podlegać rękojmi – oznacza to, że konsument ma do wyboru jedną z czterech form reklamacji: żądanie obniżenia ceny, usunięcia wady, wymiany rzeczy na nową, wolną od wad i odstąpienie od umowy w sytuacji, gdy wada nie pozwala na korzystanie z zakupionego towaru.  Jednak dopiero przy ponownej reklamacji sprzedawca będzie zobowiązany do oddania klientowi pieniędzy;
• ustawa zwalnia sprzedawcę z konieczności przesyłania pisemnych informacji na temat transakcji – wystarczy do tego e-mail;
• ustawa określa wzór pouczenia o odstąpieniu od umowy oraz wzór pisma o odstąpieniu od umowy;
• sprzedawca zobowiązany jest do szerszego informowania konsumenta – ustawodawca precyzuje, jakie dane i informacje muszą zostać przedstawione w sklepie internetowym.

Jakie przepisy stosować przez wejściem w życie nowej ustawy?

Do umów zawartych przed wejściem w życie nowych przepisów zastosowanie będą miały przepisy dotychczasowe. W praktyce oznacza to, że aby dopełnić wymogi narzucone przez ustawodawcę, właściciel sklepu internetowego będzie musiał umieścić na nim dwa regulaminy - jeden wg nowych przepisów, a drugi dostosowany do przepisów dotychczasowych.

Dopóki sprzedawca nie wywiąże się ze wszystkich swoich obowiązków wobec klientów, którzy kupili u niego towar przed dniem rozpoczęcia obowiązywania ustawy, dopóty nie będzie miał on prawa usunąć ze strony internetowej regulaminu obowiązującego wcześniej. Jednocześnie będzie zobowiązany do opublikowania nowego regulaminu, zgodnego z normami wprowadzonymi w nowej ustawie o prawach konsumenta.

• Dwa regulaminy będą musiały na stronie sklepu funkcjonować równolegle przez 2 lata – bo właśnie tyle trwa okres ochrony klienta z tytułu niezgodności towaru z umową.

Poszerzenie praw konsumentów

Ustawa poszerza prawa kupujących, nakładając więcej obowiązków na sprzedawców. Jej głównym celem jest ochrona konsumentów przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi. Kupujący nie będą zobowiązani do pokrywania kosztów, o których nie zostali rzetelnie poinformowani. Chodzi tu na przykład o automatyczne (domyślne) oznaczenie pól w serwisach internetowych. Z taką praktyką spotykamy się często chociażby podczas zakupu biletów lotniczych. Po wejściu w życie nowej ustawy do przykładowej ceny biletu nie będzie można doliczyć ubezpieczenia – chyba że kupujący wyraźnie się na to zgodzi.

Sprzedawcom, którzy nie dostosują się do nowych przepisów, grożą przykre konsekwencje – przede wszystkim finansowe. Wystarczy, że umowa okaże się nieważna w świetle nowo obowiązujących przepisów, a w rezultacie, gdy klient postanowi od niej odstąpić, sprzedawca będzie musiał zwrócić mu również koszty odesłania towaru.

W artykule przedstawiamy jedynie najistotniejsze zmiany, jakie wprowadza ustawa o prawach konsumenta. Warto się z nią szczegółowo zapoznać. Powinni to zrobić zarówno przedsiębiorcy, którzy mogą się okazać stratni, jeśli wykażą się niewiedzą, jak i konsumenci, którzy wiele dzięki niej zyskają.

Czytaj także:

Fakturowanie po nowemu

9 pomysłów na eko-biznes

Firmowa strona internetowa