Profil Zaufany, banki i urząd dostępny w internecie. Jakie zmiany się szykują?

Załatwianie spraw urzędowych przez Internet jest już możliwe, ale nie jest wygodne i większość obywateli tego unika. Aby to zmienić Ministerstwo Cyfryzacji dokonało na początku września ważnych zmian w zakresie tzw. Profilu Zaufanego. W przyszłości będziemy korzystać z e-urzędu podobnie jak korzystamy z e-sklepów. Zrobimy to “z kanapy” i kiedy tylko chcemy.

Choć wiele osób tego nie zauważyło, na początku września dokonała się ważna zmiana w polskiej e-administracji. Ministerstwo Cyfryzacji oddzieliło tzw. Profil Zaufany od systemu ePUAP. Te dwa narzędzia od dawna pozwalają Polakom kontaktować się z urzędami przez Internet, ale ich rozdzielenie oznacza spore ułatwienia i możliwość pełnego wykorzystania ich potencjału.

Profil Zaufany - twoja cyfrowa tożsamość

Profil Zaufany to nic innego jak rodzaj cyfrowego podpisu - narzędzia do potwierdzenia tożsamości osoby, która np. wysyła pismo do urzędu przez Internet. Być może nie brzmi to dla ciebie jasno, bo nigdy nie używałeś żadnego e-podpisu.

Spróbujmy wyjaśnić to na przykładzie Facebooka, który jest nie tylko serwisem społecznościowy, ale także sposobem potwierdzania tożsamości. Jeśli masz konto na Facebooku, to możesz korzystać z wielu innych stron za pośrednictwem opcji “Zaloguj się przez Facebooka”. Dostawcy tych stron nie wymagają od Ciebie założenia konta, bo mogą określić Twoją tożsamość dzięki temu serwisowi - on potwierdza, że Ty to Ty. Jeśli nie jesteś zalogowany na Facebooku i chcesz potwierdzić swoją tożsamość na takiej stronie, przeglądarka otwiera specjalne okno w celu zalogowania się w serwisie społecznościowym.

Co znaczy “zaufany”?

Profil Zaufany działa na podobnej zasadzie. Jest to państwowa e-usługa, którą zakładasz w celu potwierdzenia tożsamości w innych systemach.

Oczywiście Profil Zaufany musi spełniać wyższe standardy bezpieczeństwa i wiarygodności niż Facebook. Jeśli państwo przyznaje Ci “cyfrową tożsamość”, to musi mieć pewność, że jesteś osobą, do której ta tożsamość będzie przypisana. Nie może dojść do sytuacji, gdy Jan Kowalski posługuje się Profilem Zaufanym jako Krzysztof Nowak.

Dlatego założenie Profilu Zaufanego składa się z dwóch etapów - założenia konta oraz tzw. “zaufania” go poprzez wizytę w urzędzie. W czasie takiej wizyty urzędnik sprawdza dowód Jana Nowaka i wprowadza do systemu informację, że Profil Nowaka został potwierdzony.

Dodatkowo Profil Zaufany korzysta z tzw. dwuskładnikowego uwierzytelniania. Jeśli chcesz użyć Profilu Zaufanego, to musisz nie tylko zalogować się na konto (podobnie jak logujesz się na Facebooka), ale przy pewnych czynnościach musisz wprowadzić kod jednorazowy wysłany np. SMS-em na Twój telefon. W ten sposób państwo zawsze dodatkowo upewnia się, że Ty to Ty. Podobne rozwiązania stosuje PKO Bank Polski, gdy wykonujesz przelew w serwisie transakcyjnym.

Profil Zaufany i ePUAP - dlaczego je rozdzielono?

W przeszłości Profil Zaufany był powiązany z systemem ePUAP tj. z państwową e-usługą umożliwiającą m.in. wysyłanie pism do urzędów. Dlaczego rozdzielono ePAUP i Profil Zaufany?

Po pierwsze ePUAP nie był systemem najbardziej stabilnym. Jego awarie zdarzały się dość często, przez co obywatele byli pozbawieni możliwości korzystania z Profilu Zaufanego. Ministerstwo Cyfryzacji stara się ciągle ulepszyć ePUAP, ale dodatkowo  rozwiązanie istotne dla potwierdzania tożsamości (Profil Zaufany) przeniesiono na inną infrastrukturę niż system do wysyłania pism (ePUAP). Ewentualna awaria ePUAP nie przeszkadza w dalszym korzystaniu z “cyfrowej tożsamości” w ramach innych systemów.

Poza tym, oddzielny Profil Zaufany staje się narzędziem bardziej uniwersalnym. Już teraz może on służyć do wysyłania pism (przez ePUAP), ale także do korzystania z usług ZUS (przez system PUE ZUS) raz do zakładania firmy przez Internet (przez system CEIDG).

Dzięki wydzielonemu Profilowi Zaufanemu otwiera się droga do współpracy pomiędzy państwem a bankami i telekomami w zakresie ułatwiania obywatelom korzystania z usług administracji. PKO Bank Polski będzie pierwszym bankiem dającym swoim klientom taką możliwość.  

Jak bank wspomoże e-administrację?

Już teraz pewne sprawy urzędowe można załatwić przez system banku. Pierwszą było składanie wniosku w ramach programu 500+. Od 1 kwietnia klienci PKO Banku Polskiego mogli składać wnioski 500+ za pośrednictwem systemów transakcyjnych iPKO i Inteligo. Niedługo później - w maju – bank udostępnił klientom możliwość przejścia z serwisu transakcyjnego do PUE ZUS.

W najbliższym czasie udostępniona zostanie możliwość potwierdzania Profilu Zaufanego (tego wydzielonego z ePUAP) przy pomocy bankowych systemów transakcyjnych. Dzięki temu wyeliminowana zostanie konieczność odwiedzania urzędu w celu “zaufania” profilu. Obywatele zyskają w 100% internetowy dostęp do państwowych usług. Nie będzie trzeba nawet raz iść do urzędu by drogą elektroniczną wysłać e-wniosek czy inny dokument.  PKO Bank Polski pierwszy udostępni taką możliwość.

Co z danymi? Czy to będzie bezpieczne?

Kiedy zakładasz konto w banku musisz potwierdzić swoją tożsamość. Dlatego teraz bank może potwierdzić Twoją tożsamość elektronicznie przed urzędami. Jeśli zechcesz założyć Profil Zaufany, to właśnie dzięki bankowi będziesz mógł uniknąć wizyty w urzędzie i zrobić ro przez Internet.

Jeśli w przyszłości będziesz załatwiać sprawy urzędowe przez bank, instytucja finansowa nie będzie zapisywać informacji na ten temat. Tak jest przy składaniu wniosków o 500+ - bank zapisuje jedynie informację o fakcie i czasie złożenia wniosku. Bank nie ma wglądu w jego treść, nie weryfikuje poprawności wniosku i musi bezpowrotnie usunąć ze swoich systemów wszystkie podane w nim informacje. Bank nie spełnia w tym przypadku roli urzędu. Jest raczej kimś w rodzaju posłańca, który dostarcza dokument administracji publicznej, swego rodzaju „furtką” do urzędu. Podobnie ma być w przypadku kolejnych usług.

• Co już teraz możesz zrobić dzięki powiazaniu swojego serwisu transakcyjnego iPKO/Inteligo z usługami e-administracji?

  • złożyć wniosek o świadczenie 500+
  • skorzystać z łatwego dostępu do PUE ZUS i m.in. podejrzeć informacje nt. stanu swojego konta, członkostwa i składek przekazywanych do OFE, zwolnień lekarskich
    
    

Marcin Maj
Dziennik Internautów.

Czytaj także:

Sprawę w ZUS załatwisz przez bank