Pamiętamy o Niezłomnych

– Nasza historia jest piękna i najważniejsza! Cieszę się, że ludzie to rozumieją. 1 marca z radością będę uczestniczył w obchodach upamiętniających Żołnierzy Wyklętych – mówi Józef Bandzo ps. „Jastrząb”, żołnierz i partyzant AK na Wileńszczyźnie, Podlasiu, Białostocczyźnie i Pomorzu. Sponsorem tegorocznych uroczystości z okazji Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” jest PKO Bank Polski.

Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” poświęcony jest ludziom, którzy po II wojnie światowej nie złożyli broni i w czasach komunizmu walczyli o wolną Polskę. Od 2011 roku jest oficjalnie obchodzonym, ustawowym, świętem państwowym. O tegorocznych uroczystościach tysiącom warszawiaków przypominał wielki baner na Rotundzie z napisem „1 marca. Narodowy Dzień Żołnierzy Wyklętych. Dziękujemy". Obchody, których celem jest oddanie hołdu bohaterom, popularyzacja ich święta oraz przybliżenie historii i losów „Żołnierzy Wyklętych”, obejmują koncerty, widowiska oraz projekt „Wilczy ślad”.

Artyści z szacunkiem

Ważnym wydarzeniem będzie koncert „Niezłomnym honor" w warszawskim budynku Reduta Banku Polskiego, podczas którego wystąpią m.in. Sebastian Karpiel-Bułecka, Kasia Kowalska, Katy Carr, Organek i Maleo Reggae Rockers. Artystyczne interpretacje urozmaicą materiały filmowe prezentujące dramatyczne losy osób, które po wojnie walczyły z sowietyzacją Polski. Widowisko prowadzone przez Antoniego Pawlickiego będzie można zobaczyć w TVP1.

Ponadto, Telewizja Polska wyemituje cykl 7. filmów zatytułowany „Siedem sylwetek Żołnierzy Wyklętych”, a także pokaże koncert „Cześć i Chwała Bohaterom. W wierszu i boju”, w trakcie którego członkowie formacji Contra Mundum wykonają utwory rockowe, uzupełnione fragmentami wierszy najsłynniejszych polskich autorów. Na tegoroczne obchody Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” przygotowano także projekt „Wilczy ślad. Piosenki Niezłomnych" – wyjątkowy koncert (29 lutego, Teatr Buffo w Warszawie) – koncertu partyzanckich piosenek w nowych aranżacjach Lidii i Marcina Pospieszalskich. Ich wykonawcami będą Lidia Pospieszalska i Garwoliński Teatr Muzyczny „Od Czapy”, prowadzony przez Fundację Sztafeta, organizatora koncertu. Wszystkie te wydarzenia wspiera PKO Bank Polski.

Wielkie postaci

Nazwy „Żołnierze Wyklęci” zaczęto używać na początku lat 90. W ten sposób określa się członków ruchu partyzanckiego, którzy nie złożyli broni po zakończeniu II wojny światowej. Szacuje się, że do takich grup konspiracyjnych w 1945 r. należało ponad 100 tys. osób. W walce partyzantów z komunistyczną władzą zginęło około 15 tys. osób. Pozostali przy życiu byli poddawani represjom i oskarżani o zdradę. W niepodległej Polsce przywrócono im należną cześć, a postaci takie, jak generał Emil Fieldorf „Nil”, rotmistrz Witold Pilecki, Jan Rodowicz „Anoda” czy Danuta Siedzikówna „Inka” stały się znane nie tylko wąskiemu gronu specjalistów, ale także młodemu pokoleniu. Jednym z gości specjalnych tegorocznych obchodów będzie Józef Bandzo ps. „Jastrząb”, żołnierz i partyzant AK na Wileńszczyźnie, Podlasiu, Białostocczyźnie i Pomorzu.

Pamiętamy!

Wszystkie wydarzenia związane z obchodami Narodowego Dnia Żołnierzy Wyklętych wspiera PKO Bank Polski, który ponadto jest sponsorem biegów „Tropem Wilczym” w Świdniku i Stalowej Woli. Bank przez niemal 100 lat swojej obecności na rynku finansowym odegrał ważną rolę w polskiej gospodarce i historii. Jest społecznie odpowiedzialną instytucją, dla której wolność i przywiązanie do tradycji to naturalne wartości. Od lat angażuje się w działania utrwalające świadomość narodową i popularyzuje idee nowoczesnego patriotyzmu. Misję kształtowania tożsamości narodowej oraz popularyzacji historii i tradycji Bank realizuje m.in. poprzez patronaty. Jest partnerem wydarzeń organizowanych przez Muzeum Powstania Warszawskiego czy odbywającej się pod hasłem „Zabiegaj o pamięć” Warszawskiej Triady Biegowej.

Ewa Maciejewska
Specjalista PKO Banku Polskiego

• Józef Bandzo ps. „Jastrząb” – żołnierz Armii Krajowej, partyzant 3. Brygady AK „Szczerbca” na Wileńszczyźnie, 5 Brygady AK „Łupaszki” na Podlasiu, Białostocczyźnie i Pomorzu, 3. Brygady NZW „Burego” na Białostocczyźnie, dowódca patrolu dywersyjnego Okręgu Wileńskiego AK.

  Urodził się 21 października 1923 roku w Wilnie. Wojna zastała go w rodzinnym mieście, skąd wraz z rodziną przeniósł się na wieś. Tam rozpoczął działalność konspiracyjną. W październiku 1943 roku Józef Bandzo dołączył do 3. Brygady Armii Krajowej kpt. Gracjana Fróga ps. „Szczerbiec”. Otrzymał pseudonim „Jastrząb”. Pierwszy raz wziął udział w bitwie 8 stycznia 1944 roku, nieopodal miejscowości Mikuliszki. Potyczka zakończyła się zwycięstwem polskich partyzantów.

  W lipcu 1944 r. oddział został rozbrojony przez Sowietów. Później, „Jastrząb” dostał się do niewoli. Wypuszczony, uciekł z Wileńszczyzny. Przyjechał na Podlasie, gdzie spotkał „swoich” – „Zygmunta” i „Burego”. Z tym ostatnim dołączył do Narodowego Zjednoczenia Wojskowego (NZW), a w końcu – do oddziału słynnego Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki”. Służba u boku „Łupaszki” była trudna – w  wielu miejscach w Polsce, prowadzono brawurowe, niebezpieczne akcje w celu zdobycia środków na dalszą działalność konspiracyjną i partyzancką. Po latach „Jastrząb” bardzo ciepło wspomina dowódcę: – „Zapamiętałem go jako pełnego ciepła człowieka, zdyscyplinowanego, bardzo dobrego dowódcę i najlepszego organizatora na Podlasiu”.

  W lutym 1947 roku, podczas ogłoszonej przez ówczesny rząd amnestii, „Jastrząb” ujawnił się. Jednak nie zapewniło mu to bezpieczeństwa – przez wiele kolejnych lat był inwigilowany i prześladowany. Skazany w latach 60. na dożywocie, wiele lat spędził w więzieniu, płacąc za wierność niepodległej Polski.
  
  

Czytaj także:

Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. Pamiętamy!