Programy wymiany studenckiej - gratka dla aktywnych

Erasmus to bez wątpienia najbardziej znany program związany z mobilnością akademicką. Nie jest to jednak program jedyny. Wystarczy odwiedzić wydziałowe strony dotyczące wymiany studenckiej, by przekonać się, że przy odrobinie wysiłku poza murami swojej Alma Mater można odbyć praktycznie cały program studiów.

Studentów z grubsza można podzielić na tych, których cały okres studiowania przebiega stosunkowo gładko i spokojnie i na tych, którzy z różnych powodów drogę do stopnia naukowego mają nieco bardziej urozmaiconą. Dla osób lubiących zmiany, ciągłe bycie w ruchu, ale też nutkę ryzyka i nieprzewidywalności, wymarzoną opcją są stypendia i programy wymian studenckich, od których znajdziemy wiele ofertach polskich uczelni. Oto trzy najciekawsze z nich.

CEEPUS

Często określany jako "wschodnio-bałkański Erasmus", gdyż dzięki temu programowi można wyjechać wyłącznie do krajów położonych we Europie Środkowo-Wschodniej (w roku akademickim 2014/2015 członkami sieci CEEPUS są: Albania, Austria, Bułgaria, Chorwacja, Czarnogóra, Czechy, Macedonia, Mołdawia, Rumunia, Polska, Słowacja, Słowenia, Serbia, Węgry, Bośnia i Hercegowina oraz Kosowo). Od Erasmusa odróżnia go także konieczność dopełnienia większej liczby formalności przez rozpoczęciem wyjazdu.

Czytaj także: Erasmus dla wszystkich

Początkiem drogi jest zarejestrowanie się na stronie ceepus.info. Potem następuje seria kontaktów między studentem, koordynatorem krajowym i zagranicznym. I nie zawsze jest to zadanie proste, szczególnie jeśli chcemy wyjechać, do któregoś z bałkańskich krajów, słynących ze sporego chaosu administracyjnego… - Na I roku studiów magisterskich chciałem wyjechać na CEEPUSA do Blagoevgradu - niedużego miasta akademickiego położonego między bułgarskimi górami - opowiada Janek, student etnologii z Warszawy. - Po stronie mojego uniwersytetu wszystkie formalności były gotowe już w czerwcu. Wystarczyło, żeby bułgarski koordynator zaakceptował w systemie mój formularz. Jednak mimo licznych maili, przez całe wakacje nie otrzymałem od niego odpowiedzi i wyjaśnienia, czemu zgody nie ma. Nie było z nim żadnego kontaktu. Odezwał się dopiero we wrześniu, kiedy termin akceptacji formularza już minął. Okazało się, że przez cały ten czas przebywał w… górskiej wiosce, bez dostępu do internetu. Na CEEPUSA wyjechałem więc dopiero w kolejnym semestrze, ale dla bezpieczeństwa tym razem wnioskowałem o Sofię - wyjaśnia Janek.

Jeśli jednak chcemy pojechać w tak nietuzinkowe i kulturowo odmienne od naszego kraju miejsce warto sprawdzić stronę Biura Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynarodowej (BUWiWM) Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie w miarę precyzyjnie opisane są kolejne kroki, które trzeba przejść, aby na CEEPUSA wyjechać.

W ramach programu można wyjechać na cały semestr akademicki (4-6 miesięcy) albo na stypendium krótkoterminowe (1-3 miesiące). Stypendium pieniężne, podobnie jak w przypadku Erasmusa, zależy od kraju, do którego się wybieramy, oraz indywidualnych umów podpisanych przez poszczególne wydziały. Różnice są spore. - W Sofii byłem na miesięcznym stypendium, w trakcie któego otrzymałem równowartość 200 zł, co w zasadzie wystarczyło na pokrycie kosztów zakwaterowania w akademiku. Pół roku później moja znajoma z innego wydziału tej samej uczelni wyjechała w ramach CEEPUSA na miesięczne stypendium do Wiednia. Jej "kieszonkowe" wyniosło niemal tysiąc euro" - mówi Janek.

Stypendium Wyszehradzkie

Przeznaczone dla studentów z krajów tzw. Grupy Wyszehradzkiej, tj. Polski, Czech, Słowacji i Węgier. Wymiana działa od roku akademickiego 2003/2004 i służy wspieraniu mobilności pomiędzy krajami członkowskimi oraz państwami partnerskimi. Tych drugich jest całkiem sporo: Albania, Armenia, Azerbejdżan, Białoruś, Bośnia i Hercegowina, Gruzja, Kosowo, Macedonia, Mołdawia, Czarnogóra, Serbia oraz Ukraina.

W ramach projektu wyszehradzkiego realizowane są trzy programy, przeznaczone dla wyróżniających się studentów i doktorantów krajów członkowskich.

• Intra-Visegrad Scholarships
• Out-Going Scholarships
• In-Coming Scholarships

Polacy (studenci z tytułem licencjata lub uczestnicy studiów doktoranckich) mogą brać udział w dwóch pierwszych. Wyjechać można na 1 semestr (5 miesięcy) lub cały rok akademicki (10 miesięcy). W przypadku stypendium wyszehradzkiego możemy liczyć na grant pieniężny w wysokości 2 300 euro za semestr (oraz dodatkowe pieniądze, jeśli zdecydujemy się na wyjazd do uczelni oddalonej od naszego uniwersytetu o co najmniej 1 500 km).

Wszelkie niezbędne informacje, wraz z kolejnymi terminami, których należy przestrzegać, formularzami aplikacji, a także innymi programami wymiany, można znaleźć na stronie Funduszu Wyszehradzkiego.

MOST

Czyli mobilność studencka bez opuszczania granic Polski. To dobry pomysł dla osób, które chcą np. skorzystać z zasobów bibliotecznych większych ośrodków akademickich niż macierzyste, a przy tym nawiązać nowe znajomości - zarówno wśród studentów, jak i kadry profesorskiej. - Dzięki programowi MOST na V roku studiów magisterskich wyjechałam do Krakowa - mówi Piotr, magister historii z Kielc. - Temat mojej pracy magisterskiej dotyczył dość specjalistycznego tematu i większości niezbędnych książek nie mogłem dostać w swojej bibliotece. W Krakowie nie stanowiło to problemu. Dzięki wymianie udało mi się napisać pracę magisterką, a przy okazji pomieszkać w przepięknej stolicy Małopolski - wspomina Piotr.

W przeciwieństwie chociażby do CEEPUSA, załatwienie formalności związanych z MOST-em nie powinno być większym problem - nie ma bowiem ani bariery językowej, ani geograficznej. Należy jedynie uważnie zapoznać się z treściami na stronie internetowej programu, gdzie znajdziemy wszystkie niezbędne informacje, dotyczące tego, jak krok po kroku z MOST-u skorzystać.

Inne wymiany

Wymiany, o których mowa wyżej to jedynie kropla w morzu możliwości, które stoją przed studentami polskich uczelni. Do tego dochodzi jeszcze masa wymian bilateralnych (indywidualne umowy podpisywane między poszczególnymi jednostkami w kraju i za granicą) czy rządowych, które pozwalają rozwijać swoją wiedzę, pasje i zainteresowania. Warto więc odwiedzać zakładki uczelni, dotyczące wymian studenckich (poniżej prezentujemy przykłady z czterech największych polskich ośrodków akademickich), a także strony internetowe, grupujące oferty stypendiów (np. facebookowy profil Scholarships & Fellowships for Eastern European and Central Asian Students). - Żałuję, że na swoją pierwszą wymianę pojechałem tak późno. W Sofii poznałem wiele wspaniałych osób z całej Europy, m.in. Katję ze Słowenii, która w tym samym czasie była w Bułgarii na swoim… czwartym stypendium- erasmusowych praktykach. Wcześniej spędziła rok na Erasmusie na Słowacji, pół roku na CEEPUS-ie w Krakowie oraz semestr w Porto. Z tego, co wiem, po Sofii wyjechała na roczne stypendium na Tajwan. To się dopiero nazywa studiowanie w podróży! - podsumowuje Janek.

uj.edu.pl/nauka/wspolpraca-miedzynarodowa/wymiana-bezposrednia
buwiwm.edu.pl
cwm.pw.edu.pl
studenci.amu.edu.pl/studia/programy-wymiany-studenckiej

Tomasz Filipiuk