Malarz, który inspirował Sienkiewicza – wystawa „Józef Brandt 1841–1915”

Józef Brandt stworzył krzepiącą patriotyczne uczucia, barwną opowieść malarską o przeszłości. Jej wpływowi uległ Henryk Sienkiewicz, autor Trylogii, a z nim cała Polska. Rozsiane po świecie obrazy i rysunki Brandta utrwalały pamięć o narodzie pozbawionym ojczyzny i o jego wielkości. Od 22 czerwca 2018 r. największe działa wybitnego malarza można będzie podziwiać w Muzeum Narodowym w Warszawie.

Przygotowywana przez Muzeum Narodowe w Warszawie wystawa monograficzna „Józef Brandt 1841–1915” będzie pierwszą w historii polskiego muzealnictwa tak szeroko zakrojoną prezentacją dorobku artysty. Między 22 czerwca a 30 września 2018 r. do dyspozycji zwiedzających oddanych zostanie ok. 300 dzieł – obrazów olejnych, akwarel i rysunków reprezentatywnych dla kolejnych okresów twórczości malarza.

Ekspozycję wzbogaci próba rekonstrukcji niezwykle oryginalnej, tzw. Wschodniej pracowni Brandta w Monachium, w której artysta zgromadził kolekcję zabytkowych przedmiotów, w tym liczne militaria i orientalne kostiumy.

Józek Brandt zdobył wielkie uznanie, czego wyrazem były liczne medale na wystawach, laury akademickie, międzynarodowe odznaczenia i ordery. Jego niemiecka pracownia była ośrodkiem polskiego życia artystycznego. W swojej twórczości Brandt przypominał rycerskie dzieje Rzeczypospolitej i sukcesy militarne jej wybitnych dowódców – Chodkiewicza, Czarnieckiego czy Sobieskiego. Malował Kozaków, Tatarów, szlachtę i rycerstwo, był niezrównanym portrecistą obyczajów kresowych, wybitnym batalistą, wirtuozem w oddaniu ruchu i krajobrazowego tła zdarzeń.

Uznaje się go za jednego z najwybitniejszym polskich malarzy-batalistów. Naukę malarstwa rozpoczął w Warszawie pod okiem Juliusza Kossaka. W Monachium stał się przywódcą, „generałem” tamtejszej polskiej kolonii artystycznej i nauczycielem wielu malarzy. Został honorowym profesorem tamtejszej Akademii (1878), a także członkiem Akademii w Berlinie (1877) i Pradze (1900). Mieszkając i tworząc poza krajem zawsze wyraźnie podkreślał swoją polskość, dając jej wyraz choćby poprzez podpisywanie obrazów Józef Brandt z Warszawy.

Malował bitwy, potyczki, podjazdy – epizody z historii polskich wojen kresowych i wojen szwedzkich XVII wieku, a także sceny rodzajowe – jeźdźców, polowania, jarmarki. Jego barwne, pełne ruchu i perfekcyjne warsztatowo obrazy podziwiano powszechnie, jako najlepszy przykład wysoko wówczas cenionej „szkoły polskiej”.

Więcej informacji na temat wystawy dostępnych jest na stronie internetowej Muzeum Narodowego w Warszawie. Mecenasem wydarzenia wpisanego w obchody 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości jest PKO Bank Polski.

Bartłomiej Pobocha

Czytaj także:

Od pomysłu do srebrnego ekranu, czyli jak powstaje film

Do opery? Tylko w Bydgoszczy!

Sztuka bez tajemnic. Dzieci pytają, eksperci odpowiadają. Rusza 25. Bydgoski Festiwal Operowy