7 razy #zkopyta: dyscypliny zawodów jeździeckich
W jeździectwie istnieje siedem różnych dyscyplin: ujeżdżanie, skoki przez przeszkody, Wszechstronny Konkurs Konia Wierzchowego, powożenie, western riding, woltyżerka i rajdy długodystansowe. Pierwsze trzy są także dyscyplinami olimpijskimi. Większość podziwiać będzie można podczas zbliżającej się Cavaliady w Lublinie, która odbędzie się w dniach 15-18 lutego.
#1 – ujeżdżenie
Uznane za dyscyplinę najbardziej elegancką w zawodach jeździeckich. To sport, który kojarzy się przede wszystkim z ogromnym wdziękiem i harmonią, zawdzięczanym doskonałemu porozumieniu konia i jeźdźca. Znawcy porównują je do jazdy figurowej na lodzie lub tańca, bo podobnie jak w ich przypadku, sędziowie oceniają konkretne ruchy wierzchowca, poruszającego się w rytm muzyki.
#2 – skoki przez przeszkody
Zadaniem zwierzęcia jest pokonanie toru przeszkód z jak najmniejszą liczbą punktów karnych (a najlepiej bezbłędnie, czyli nie zrzucając przeszkody) w jak najkrótszym czasie. Podobnie jak w ujeżdżaniu, liczy się tu porozumienie konia i jeźdźca. Zdaniem specjalistów w dziedzinie skoków, to ono pełni kluczową rolę. Po jakości skoku widać, jak bardzo zgodni są ze sobą zawodnicy.
# 3 – Wszechstronny Konkurs Konia Wierzchowego (WKKW)
Dyscyplina nazywana często końskim triathlonem składa się z trzech konkurencji: ujeżdżanie, skoki przez przeszkody i bieg terenowy z przeszkodami. To konkurs dla konia, ale i sprawdzian dla jego jeźdźca. WKKW oparte jest na tradycji wojskowej, zaś po raz pierwszy stało się częścią konkursu w 1902 r. w Paryżu. 10 lat później debiutowało na olimpiadzie w Sztokholmie, przy czym do 1924 r. dyscyplinę tę mogli uprawiać jedynie czynni oficerowie.
#4 – woltyżerka
Gimnastyka na koniu. Zawody dla osób kochających ćwiczenia akrobatyczne, bowiem doskonali perfekcyjny zmysł równowagi u jeźdźca. Cały pokaz odbywa się na wierzchowcu, który galopuje lub stępuje. Obecnie woltyżerka wykorzystywana jest równie często podczas nauki jazdy konnej dla początkujących, jak i podczas trudnych treningów dla zaawansowanych jeźdźców.
#5 – powożenie zaprzęgami konnymi
Składa się z trzech konkurencji. Pierwszą jest ujeżdżanie, następnie odbywa się maraton, podczas którego zawodnik musi przejechać trasę 20 km w jak najszybszym czasie, po czym na placu pełnym przeszkód odbywa się próba zręczności powożenia, mająca sprawdzić kondycję, ale i posłuszeństwo konia. Dyscyplina ta narodziła się w starożytnej Grecji, a współczesną jej wersję rozpowszechnili monarchowie brytyjscy – zarówno król Jerzy IV, jak i książę Filip sami przez 10 lat powozili podczas zawodów.
#6 – western riding
Riding to sport, w którym najważniejszą rolę odgrywają umiejętność kontrolowania szybkości i jakość oraz finezja wykonywanych manewrów. Jest dyscypliną wywodzącą się z amerykańskiego rodeo, a sami jeźdźcy stylizowani są na kowbojów. Trening konia do western riding różni się od pozostałych stylów – najważniejsze jest nauczenie zwierzęcia reakcji na coraz lżejsze pociągnięcia za wodze. Są one przykładane do szyi wierzchowca, co nazywane jest „komunikacją jednej ręki”.
#7 – rajdy długodystansowe
Wspaniałe rozwiązanie dla jeźdźców, którzy nie przepadają za ograniczoną przestrzenią podczas zawodów, a także dla zwolenników natury i wolności. Rajdy odbywają się w przepięknych plenerach, górskich, leśnych, nadwodnych. To okazja, by jeździec poczuł – dosłownie – wiatr we włosach. W rajdach o wygranej decyduje najkrótszy czas pokonania trasy, liczącej zwykle kilkadziesiąt kilometrów. Zarówno przed zawodami, jak i po dotarciu na kolejne odcinki trasy (tzw. pętle), koń jest poddany szeregowi badań weterynaryjnych. Gdy nie spełnia norm, zostaje wykluczony z konkursu.
Parajeździectwo
Każdą z siedmiu opisanych powyżej dyscyplin mogą uprawiać także osoby niepełnosprawne podczas parazawodów i paraolimpiad. Paraujeżdżanie jest obecnie konkurencją olimpijską. Zawodnicy mają różne rodzaje i stopnie niepełnosprawności, dyscyplina oceniana jest więc za pomocą specjalnego systemu klasyfikacyjnego. Składa się on z czterech poziomów (jazda stępem, jazda stępem i krótki kłus, jazda stępem i kłusem, jazda stępem, galopem i kłusem, jazda stępem, galopem, kłusem i chody boczne). Zawodnicy dzieleni są na dwie grupy: A i B, w zależności od stopnia niepełnosprawności. Każda z tych grup wymaga innego wyposażenia pomocniczego dla jeźdźca.
Agata Sosnowska