#zkopyta przez przeszkody, czyli 10 ciekawostek o skokach
Jakich przeszkód najbardziej boją się konie? Ile lat miał najstarszy wierzchowiec-skoczek? Co mają wspólnego Włochy ze współczesnymi skokami? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań przygotowaliśmy z okazji zbliżającej się lubelskiej Cavaliady.
#1 – rekordowe wyniki
Najwyższy odnotowany koński skok nastąpił 5 lutego 1949 r. w Santiago w Chile. Należący do kapitana Alberto Moralesa koń Huaso przeskoczył przeszkodę o wysokości 2,47 m. Z kolei najdłuższy skok odbył się nad przeszkodą wodną i dokonany został przez wierzchowca o imieniu Something w Johannesburgu 25 kwietnia 1975 r – jego długość wyniosła 8,25 m.
#2 – najwyższy nieoficjalny skok
Podobno należy do konia King’s Own, dosiadanego przez Freda Wettacha Jr. Zwierzę pokonało w 1998 r. przeszkodę o wysokości 2,53 m. Nie zostało to odnotowane w Księdze Rekordów Guinessa, bo wydarzenie nie odbyło się, jako oficjalna próba bicia rekordu.
#3 – punkty karne
Konie biorące udział w zawodach jeździeckich otrzymują punkty karne. Mogą one zadecydować nie tylko o wygranej czy przegranej, ale nawet o doprowadzeniu do eliminacji jeźdźca i jego zwierzęcia z konkursu. Za co można otrzymać punkty karne? Za strącenie przeszkody (4 pkt), za pierwsze nieposłuszeństwo konia wobec jeźdźca (4 pkt), drugie nieposłuszeństwo karane jest już ośmioma punktami, zaś trzecie oznacza automatyczną eliminację z zawodów. Punkt karny można dostać także za przekroczenie normy czasu. Zawody wygrywa koń z najmniejszą liczbą punktów karnych. Nie ma górnego limitu punktów karnych, które można otrzymać. Przyjmuje się, że przy dwunastu punktach otrzymanych za nieposłuszeństwo, koń i jeździec zostają wyeliminowani z danego konkursu.
#4 – geneza dyscypliny
Początki skoków jeździeckich sięgają XVIII w. Narodziły się one w Anglii, gdzie stanowiły element oprawy organizowanych cyklicznie polowań na lisy. Uczestnicy polowań, obowiązkowo na koniach, sprawdzali swoją zręczność i szybkość w sytuacji, gdy na trasie ustawiane były przewrócone kłody drzew, a nierzadko nawet… stoły.
#5 – skoki na olimpiadzie
Pierwsze oficjalne zawody odbyły się w 1864 r. w Irlandii, w Dublinie. Jako drugi kraj europejski imprezę tego rodzaju zorganizowała Polska w 1880 r. Dyscyplina ta oficjalnie stała się olimpijską w roku 1900, debiutując w Paryżu.
#6 – ojciec dziedziny – Federico Caprolli
Za ojca współczesnej techniki skoków konnych uważa się włoskiego kapitana kawalerii, Federico Caprolliego. To on wprowadził technikę stosowaną do dziś. Jego pomysł na dosiad zakładał, że koń jest wolny i to on powinien lecieć nad przeszkodami, zgodnie z własną intuicją, zaś jeździec ma za koniem podążać z zaufaniem. Poprzednia technika, zwana angielską, zakładała, że zwierzę ma poddawać się woli jeźdźca i utrzymywać nieruchomo szyję, w nienaturalnej pozycji. Rewolucja Capriollego mocno wpłynęła na rozwój skoków oraz technik trenowania koni.
#7 – najtrudniejsze przeszkody
Dla wielu koni najtrudniejszą przeszkodę stanowią rowy z wodą oraz wszelkie przeszkody z imitacją wody, nazywane „liverpool”. Niewielka liczba zwierząt ma bowiem podczas treningów możliwość pokonywania tego rodzaju utrudnień. Drugą z najtrudniejszych przeszkód jest mur – jeździec obawiać się może zderzenia i groźnego wypadku, zaś koń po prostu nie widzi miejsca lądowania, więc pokonanie lęku przed taką przeszkodą wymaga ogromnej pracy nad wzajemnym zaufaniem i konia i jeźdźca. Podczas Cavaliady odbywa się konkurs Potęga Skoku, podczas którego pokonywane są takie przeszkody, jak mur, stacjonata (składająca się z dwóch stojaków i kilku belek zawieszonych jedna nad drugą) i okser (dwie pojedyncze stacjonaty, ułożone jedna za drugą na jednym poziomie) oraz tzw. pijany okser (drągi są ukośnie ułożone w różne strony, czyli w jednym prawa strona jest położona wyżej, zaś w drugim strona lewa).
#8 – polscy rekordziści
Rekord w pokonywaniu przeszkód w Polsce należy do Tomasza Kleina, który w 2009 r. na parkurze w Gałkowie przeskoczył przeszkodę o wysokości 2,18 m na koniu Larissa 664. Tym samym do rekordu Moralesa z 1949 r. zabrakło mu 29 cm. Innym rekordzistą jest Marcin Matelski, który podczas zawodów regionalnych w Racocie, 15 sierpnia 2009 r., pobił rekord Polski w skoku na odległość. Na koniu Contendro Son pokonał rów o szerokości 6,05 m.
#9 – zdobywcy największej liczby medali
Hans Winkler oraz jego klacz Halla są zdobywcami największej liczby medali. W latach 1956-1976 wygrali oni 125 konkursów. Winkler to jedyny na całym świecie zawodnik, który zdobywał medale podczas sześciu kolejnych igrzysk olimpijskich. Z podium nie schodził przez 24 lata.
#10 – najstarszy koń skoczek
Przyjęło się, że opisywana tu dyscyplina przeznaczona jest dla koni młodych i zdrowych. Tymczasem najstarszy koń biorący udział w skokach miał… 42 lata, pochodził z USA i żył w latach 1935-1978. Z Tango Dukiem wszyscy goście zwodów pragnęli sobie zrobić zdjęcie, uchodził bowiem za symbol długowieczności i szczęścia. Był gwiazdą każdej imprezy!
Agata Sosnowska
