Kapitał wiedzy: Czym są hipoteczne listy zastawne?
Do tej pory kojarzyły się głównie z dużymi inwestorami instytucjonalnymi – funduszami inwestycyjnymi, firmami ubezpieczeniowymi czy bankami. W IV kwartale tego roku spodziewana jest pierwsza w Polsce od czasów XX-lecia międzywojennego emisja hipotecznych listów zastawnych dla inwestorów indywidualnych. Listy zastawne to jedne z najbezpieczniejszych instrumentów dostępnych na rynku. Dlaczego warto się nimi zainteresować? 2025-08-27Listy zastawne to długoterminowe papiery wartościowe emitowane wyłącznie przez specjalistyczne banki, głównie przez banki hipoteczne. Inwestor, kupując taki papier, pożycza środki bankowi na określony czas. W zamian otrzymuje: odsetki w określonych terminach (np. co pół roku) oraz zwrot z całej zainwestowanej kwoty po zakończeniu inwestycji (w dniu wykupu). Listy zastawne należą do grupy tzw. instrumentów dłużnych – podobnie jak obligacje – ale ich konstrukcja daje inwestorowi szereg dodatkowych zabezpieczeń.
Co stoi za bezpieczeństwem listów zastawnych?
Bezpieczeństwo hipotecznych listów zastawnych opiera się na kilku solidnych filarach, które łącznie tworzą wyjątkowo stabilny mechanizm ochronny:
- Zabezpieczenie w postaci wierzytelności z tytułu kredytów hipotecznych – każdy list zastawny musi mieć tzw. pokrycie – czyli zabezpieczenie na portfelu kredytów hipotecznych, udzielonych przez bank i zabezpieczonych na nieruchomościach. To znaczy, że za każdą emisją stoi realna wartość.
- Wysoka jakość aktywów zabezpieczających – do emisji mogą być wykorzystane tylko te kredyty, które spełniają ściśle określone kryteria, np. mają odpowiednio niskie ryzyko, wysoką wartość zabezpieczenia i są terminowo spłacane. To właśnie oznacza określenie „wyselekcjonowane wierzytelności”.
- Dodatkowe zabezpieczenia (tzw. nadwyżka/nadzabezpieczenie) – emitent (bank hipoteczny) musi zapewnić dodatkową rezerwę – swoisty „bufor bezpieczeństwa” – która chroni inwestora w razie nieprzewidzianych zdarzeń (nawet w przypadku spadku wartości nieruchomości).
- Silny nadzór i regulacje – listy zastawne są jednym z najbardziej szczegółowo uregulowanych instrumentów finansowych w Unii Europejskiej. Bank hipoteczny, który emituje listy zastawne, działa w ramach precyzyjnych regulacji krajowych i unijnych. Podlega nadzorowi KNF (Komisja Nadzoru Finansowego), a sama emisja jest objęta restrykcyjnymi wymogami prawnymi. Dodatkowo nad bezpieczeństwem rejestru zabezpieczeń czuwa powiernik powoływany przez KNF.
To właśnie dzięki tej wielopoziomowej ochronie listy zastawne uznawane są za jeden z najbezpieczniejszych instrumentów dłużnych na europejskim rynku kapitałowym.
Dla kogo?
Listy zastawne to rozwiązanie idealne dla osób, które:
- poszukują bezpiecznego i stabilnego narzędzia inwestycyjnego,
- chcą dywersyfikować swój portfel inwestycyjny,
- cenią przewidywalność i stabilność inwestycji,
- myślą długoterminowo, ale nie chcą podejmować ryzyka związanego z wahaniami rynkowymi,
- mają doświadczenie inwestycyjne lub dopiero budują swój portfel – i szukają zrozumiałych, prostych rozwiązań.
Uzupełnienie portfela, nie konkurencja
W IV kwartale tego roku ma zostać przeprowadzona pierwsza od niemal 100 lat emisja hipotecznych listów zastawnych w Polsce. Chce ja przeprowadzić PKO Bank Hipoteczny, który wchodzi w skład największej w Polsce bankowej Grupy PKO BP. Listy zastawne nie muszą zastępować tradycyjnych lokat czy obligacji – w wielu przypadkach mogą je skutecznie uzupełniać, szczególnie w portfelach inwestorów ostrożnych i długoterminowych. To instrumenty stworzone z myślą o osobach ceniących sobie stabilność, bezpieczeństwo i przejrzystość. Ich konstrukcja, oparcie o realne zabezpieczenia hipoteczne i ścisłe regulacje sprawiają, że są one jednymi z najbezpieczniejszych dostępnych rozwiązań dla klientów indywidualnych na rynku europejskim.
W kolejnych materiałach z cyklu „Kapitał wiedzy” opowiemy:
- Jak działają zabezpieczenia w listach zastawnych?
- Jak wygląda proces od emisji do wykupu?
- Dla kogo konkretnie listy zastawne są najlepszym wyborem?