Wkrótce w umowach z klientami pojawi się nowy wskaźnik referencyjny

POLSTR to nowy wskaźnik referencyjny, który stopniowo będzie zastępować WIBOR
w produktach bankowych (kredytach czy lokatach). Będzie od niego zależało oprocentowanie m.in. Twojego kredytu hipotecznego. Co warto o nim wiedzieć?

Oprocentowanie depozytów, twojego konta czy jednostek TFI, w przyszłości także będą oparte o POLSTR. W Polsce POLSTR jest wyznaczany od 2 czerwca 2025 roku. Natomiast 1 września wskaźnik ten zyskał status wskaźnika referencyjnego zgodnego z wymogami unijnego rozporządzenia BMR (o rozporządzeniu piszemy w ramce pod tekstem).

Więcej zaufania

Wskaźnik POLSTR opiera się na rzeczywistych transakcjach depozytowych overnight zawartych między instytucjami finansowymi. Publikuje go spółka GPW Benchmark S.A. Rodzina wskaźników POLSTR obejmuje indeksy składane (np. miesięczny, trzymiesięczny, sześciomiesięczny). Jest aktualizowany codziennie, co lepiej odzwierciedla bieżące warunki rynkowe. PKO BP planuje wprowadzić kredyty oparte o wskaźnik POLSTR zgodnie z harmonogramami i rekomendacjami Narodowej Grupy Roboczej.

Co to oznacza dla klientów?

Kredytobiorca, który zamierza zaciągnąć kredyt hipoteczny oparty o zmienną stopę procentową, może spodziewać się, że wkrótce jego kredyt będzie oparty o wskaźnik z rodziny POLSTR powiększony o marżę banku (POLSTR 1M Stopa Składana). Natomiast osoby, które zaciągnęły kredyty hipoteczne oparte o WIBOR, mogą spodziewać się, że wskaźnik w ich umowach z czasem zostanie zamieniony na wskaźnik z rodziny POLSTR. Zgodnie z Mapą Drogową opublikowaną przez Komisję Nadzoru Finansowego, ma się to stać w 2028 roku jednorazowo i dla szerokiej grupy produktów finansowych.  

Jaka reakcja na zmiany

POLSTR 1M Stopa Składana bazuje na przeszłości, ponieważ powstaje na postawie stawek z ostatniego miesiąca.  Natomiast WIBOR opiera się na przyszłości, bo uwzględnia oczekiwany koszt pieniądza na rynku międzybankowym. Dlatego nowy wskaźnik jest mniej wrażliwy na deklaracje składane przez instytucje finansowe.

 Aby nie zmieniać starych umów z dnia na dzień, przy zastąpieniu WIBOR przez POLSTR najpewniej pojawi się spread korygujący. Ten mechanizm był stosowany globalnie i jest omawiany w Polsce. Spread stosuje się przy przejściu z jednego wskaźnika na inny, aby nie spowodować nagłej zmiany wartości kredytów czy innych instrumentów. Reforma ma zmienić mechanizm obliczania stóp procentowych, a nie spowodować, aby konsumenci lub banki od razu zyskali lub stracili finansowo. Jest to wartość dodana do nowego wskaźnika, która "koryguje" jego wartość tak, aby suma nowego wskaźnika i spreadu była zbliżona do wartości starego wskaźnika przed jego zniknięciem.

Historia POLSTR i Mapa Drogowa procesu zastąpienia wskaźników referencyjnych WIBOR i WIBID

• UE wymaga, aby wskaźniki były oparte na możliwie rzeczywistych transakcjach i spełniały wymogi rozporządzenia BMR. To skrót od EU Benchmarks Regulation – Rozporządzenia (UE) 2016/1011 o wskaźnikach referencyjnych. Reguluje ono kto i jak tworzy i publikuje wskaźniki i kiedy instytucje finansowe mogą ich używać w umowach.

•  W latach 2022–2024 Narodowa Grupa Robocza prowadziła prace nad następcą WIBOR. Pod koniec 2024 r. Grupa wybrała nową propozycję indeksu; roboczo funkcjonował jako WIRF, później otrzymał nazwę POLSTR.

• W kwietniu 2025 roku Komisja Nadzoru Finansowego opublikowała zaktualizowaną Mapę Drogową wygaszania WIBOR/WIBID i wdrożenia POLSTR.
• Zgodnie z Mapą Drogową, w latach 2026–2027 POLSTR ma być stosowany coraz szerzej. Ma zastąpić w umowach kredytowych WIBOR. Konkretne mechanizmy, które będą stosowane w kredytach dla ludności,  nadal są opracowywane.
• 2 czerwca 2025 roku firma GPW Benchmark zaczęła publikować POLSTR (jako indeks typu RFR, czyli wolny od ryzyka). 1 września POLSTR zyskał status wskaźnika referencyjnego zgodnie z wymogami Rozporządzenia BMR.
• 21 listopada 2025 roku Ministerstwo Finansów przeprowadziło emisję 3-letnich obligacji opartych o POLSTR.  

 Więcej o wskaźnikach referencyjnych możesz przeczytać na stronie Komisji Nadzoru Finansowego