#Ekoodpowiedzialni. Drewno. Ponadczasowa magia żywego materiału
Drewno to jeden z najstarszych materiałów naturalnych, które człowiek nauczył się wykorzystywać… ponad dwa miliony lat temu i do dziś robi to z powodzeniem. Wykorzystuje je nie tylko w celach czysto utylitarnych, ale także nadaje mu formy, które potrafią zachwycić. 2024-03-22Pierwsze ślady obróbki drewna przez człowieka datuje się na około 2 miliony lat p.n.e. Z niego powstawały pierwsze prymitywne narzędzia i budowle, ale powszechnie wykorzystywano je też na opał. Z czasem, wraz z rozwojem umiejętności człowieka, drewno stało się podstawowym materiałem budowlanym, służącym do wznoszenia domów, mostów i innych konstrukcji. W średniowieczu był to niemal niezastąpiony surowiec, budowano z niego miasta, zamki, kościoły, wykorzystywano je też do tworzenia przedmiotów codziennego użytku: mebli, naczyń itd.
Jeszcze dziś przez południe Polski wiedzie Szlak Architektury Drewnianej. To ponad tysiąckilometrowy odcinek przecinający trzy województwa – śląskie, małopolskie i świętokrzyskie – na którym możemy podziwiać dobrze zachowane przykłady tego budownictwa. Wśród 93 obiektów są kościoły, dzwonnice, kaplice, a nawet karczma. Osiem z nich znajduje się na Liście światowego dziedzictwa UNESCO!
Rola drewna zmieniła się w nowożytności, kiedy upowszechniło się użycie także innych surowców, a samo drewno zaczęto wykorzystywać na przykład do druku. Współcześnie lista jego zastosowań jest długa, a bardzo ciekawe przykłady można znaleźć w architekturze i wystroju wnętrz.
Zastosowanie drewna
Drewno jest materiałem o bardzo wszechstronnym zastosowaniu. Wykorzystywane jest w budownictwie, do produkcji mebli, stolarki okiennej i drzwiowej, podłóg, schodów, a także w wielu innych dziedzinach niekojarzących się bezpośrednio z tym surowcem, jak tekstylia czy biopaliwa. Współcześnie duża część przetwórstwa drzewnego przeznaczona jest na rzecz produkcji papieru, która od lat nieustannie rośnie.
Drewno może być też wykorzystywane do tworzenia prawdziwych dzieł sztuki. W rękach utalentowanych rzeźbiarzy staje się pięknymi rzeźbami, a w rękach lutników – instrumentami muzycznymi zachwycającymi brzmieniem. Wiele rzeźb w średniowiecznych i gotyckich kościołach wykonanych jest właśnie z drewna i pomalowanych. Przykłady takiego codziennego, a nieco „ukrytego” przed wzrokiem wykorzystania drewna można mnożyć, ale my podamy przykład naprawdę wyjątkowy. Wszyscy wiemy, co to są murale. Tymczasem na ścianie „Hajnówki Centralnej – stacji kultury” pojawił się tzw. drewnal (wielki obraz wymalowany na ścianie z drewna) autorstwa Arkadiusza Andrejkowa. Ścianę zdobią wizerunki pochodzących z rodów pierwszych hajnowian Niny i Mikołaja Bujnowskich.
Recykling drewna
Drewno jest materiałem odnawialnym, co oznacza, że może być ponownie sadzone i zbierane bez szkody dla środowiska. W przeciwieństwie do wielu materiałów syntetycznych, drewno ulega biodegradacji, co oznacza, że z czasem rozkłada się na naturalne składniki. Liczba wyciętych drzew na potrzeby przemysłu lub budownictwa nadal jednak przewyższa liczbę drzew posadzonych na to miejsce.
Skoro drewno to tak cenny surowiec, powinien być dobrze chroniony i starannie odzyskiwany. Z jednym i drugim bywa różnie, zwłaszcza recykling drewna poużytkowego jest w naszym kraju mało popularny, chociaż zużyte drewno nadaje się do przetworzenia. Drewno poużytkowe to nie tylko śmieci. To cenny surowiec, który może zyskać drugie życie, niosąc szereg korzyści dla środowiska i ekonomii. Mogą z niego powstać na przykład panele podłogowe czy płyty meblowe, trociny dla zwierząt, drewno opałowe, płyty wiórowe, kompost, masa celulozowa.
Inne korzyści z recyklingu drewna:
- Ochrona lasów. Absolutny numer jeden! Ponowne wykorzystanie drewna zmniejsza zapotrzebowanie na wycinkę drzew, chroniąc naturalne ekosystemy i bioróżnorodność.
- Ograniczenie odpadów. Recykling drewna redukuje ilość trafiających na wysypiska śmieci odpadów, oszczędzając cenne miejsce i ograniczając negatywny wpływ na środowisko.
- Korzyści ekonomiczne. Przetwórstwo drewna poużytkowego jest tańsze niż produkcja materiałów z surowców pierwotnych, co generuje oszczędności dla firm i konsumentów.
- Świadoma konsumpcja.
- Wybierając produkty z recyklingu drewna, konsumenci mogą świadomie przyczynić się do ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju.