12 kwietnia – rocznica komercjalizacji Banku

W 1987 r. nastąpiło wydzielenie Powszechnej Kasy Oszczędności ze struktur Narodowego Banku Polskiego. Bank otrzymał samodzielność organizacyjną i nową nazwę – Powszechna Kasa Oszczędności Bank Państwowy.

Od państwowej samodzielności…

Transformacja ustrojowa oraz reformy gospodarcze z 1989 r. stwarzały Powszechnej Kasie Oszczędności szanse na rozwój, ale i wymagały aktywnego działania. Bank stawał do wyzwań na konkurencyjnym rynku. Statut Powszechnej Kasy Oszczędności Banku Państwowego stanowił, że jest on bankiem oszczędnościowo-kredytowym oraz dewizowym obsługującym osoby fizyczne i prawne, jednostki gospodarki uspołecznionej, w tym spółdzielnie budownictwa mieszkaniowego i jednostki gospodarki nieuspołecznionej.

Nowy statut Banku z 1992 r. stanowił, że jest on uniwersalnym bankiem depozytowo-kredytowym i dewizowym, obsługującym osoby fizyczne i prawne oraz inne podmioty będące osobami krajowymi i zagranicznymi. W 1993 r. powołana została pierwsza w historii Banku Rada Nadzorcza, funkcjonująca na zasadach podobnych do spółek prawa handlowego. W grudniu 1993 r., zgodnie z Ustawą o Restrukturyzacji, Bank otrzymał obligacje restrukturyzacyjne, które zostały przyznane na zwiększenie funduszy własnych oraz na utworzenie dodatkowych rezerw celowych pozwalających spełniać wymagane przez NBP kryteria dotyczące bezpieczeństwa.

W latach 1993-1998 Bank przechodził modernizację technologiczną i strukturalną. Polegała ona m.in. na regionalizacji Banku, utworzeniu 13 oddziałów regionalnych w 1994 r., oraz zmianach organizacyjnych.

W latach 1999-2003 Bank realizował też głęboki program naprawczy, który pozwolił wypracować stabilne podstawy rozwoju, umożliwił bezpieczne i efektywne funkcjonowanie oraz stworzył Bankowi korzystne warunki działania w perspektywie wieloletniej.

… po publiczną przejrzystość

We wrześniu 1999 r. kierownictwo Banku wystąpiło z wnioskiem do Ministerstwa Skarbu Państwa o wszczęcie procedury przekształcenia PKO BP z banku państwowego w spółkę akcyjną Skarbu Państwa. Bank w formie spółki akcyjnej został utworzony na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 stycznia 2000 r. w sprawie przekształcenia Powszechnej Kasy Oszczędności – Banku Państwowego w jednoosobową spółkę akcyjną Skarbu Państwa pod nazwą Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna. Na tej podstawie, 28 marca 2000 r. sporządzony został akt przekształcenia banku państwowego w jednoosobową spółkę akcyjną Skarbu Państwa.

12 kwietnia 2000 r. Bank został wpisany do rejestru handlowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy Wydział XVI Gospodarczy Rejestrowy pod numerem RHB 60069. We wpisie stwierdzono, że Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna ma siedzibę w Warszawie, a jej kapitał akcyjny w wysokości 700 000 000 zł, dzieli się na 70 000 000 akcji imiennych o wartości nominalnej 10 zł. Dzień dokonania wpisu jest też pierwszym dniem funkcjonowania PKO w skomercjalizowanej formule.

Przy okazji nowej formy prawnej PKO zmieniło nie tylko drugi człon nazwy z Banku Państwowego na Bank Polski, ale i kolorystykę logo, przekształcając „monetę” z niebieskiej na pomarańczową. Tak komercjalizacja, jak i zmiany w dziedzinie marketingu, przybliżać miały Bank do jego przyszłych współwłaścicieli – akcjonariuszy. Przesądzona była jego prywatyzacja poprzez giełdę. Ustalono, że będzie ona przebiegała w taki sposób, by Skarb Państwa pozostał głównym akcjonariuszem i posiadał liczbę akcji zapewniającą rządowi większościowe prawo głosu na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy.

W 2004 r. PKO BP uzyskał status spółki publicznej notowanej na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Komisja Papierów Wartościowych i Giełd dopuściła akcje banku do publicznego obrotu 31 sierpnia 2004 r. Od 22 października do 3 listopada osoby indywidualne mogły składać w biurach i domach maklerskich na terenie całej Polski zapisy na akcje. Zainteresowanie było ogromne. Udało się zaspokoić zaledwie 10 proc. wartości zapisów na akcje. Był to najlepsza weryfikacja podjętych wcześniej działań budujących pozycję PKO na rynku.

Bogdan Kowalski