Ale jaja! Zwyczaje Wielkanocne inne niż zazwyczaj?

Chętnie pielęgnujemy świąteczne zwyczaje wielkanocne, ponieważ są piękne i są nasze, a ponadto zwykle kojarzą się nam z szybkim nadejściem wiosny. Jak wyglądają przygotowania Polaków do świąt wielkanocnych w 2023 roku? Sprawdźmy!

Świąteczne zwyczaje wielkanocne związane są z tradycją chrześcijańską i są wpisane w szerszy kalendarz obchodów wiosennego odrodzenia. Każdy kraj i region mają własne, ale polskie są wyjątkowo piękne. Święcenie potraw, przygotowanie uroczystego śniadania wielkanocnego dla rodziny i najbliższych, dzielenie się jajkiem, szukanie drobnych upominków od zajączka, śmigus-dyngus to program minimum. Choć te zwyczaje są powszechnie znane, coraz częściej decydujemy się spędzić Wielkanoc poza domem lub ją jakoś urozmaicić. Tradycja jest żywa i zmienia się razem z nami i z naszym trybem życia.    

Wielkanoc: tradycje i zwyczaje polskie

Zwyczaje świąteczne w Wielkanoc różniły się od siebie w różnych częściach Polski. Wszędzie jednak były one mieszanką tradycji ludowych i katolickich. Wielkanoc to wielkie religijne święto, które kończy okres Wielkiego Postu. Z radości na tę okazję bito w kościelne dzwony na znak Zmartwychwstania. Kiedyś popularne było także strzelanie z armat, moździerzy czy petard jako sposób wyrażenia radości związanej z nadejściem Wielkanocy oraz chęci obudzenia świata do życia na wiosnę. Ten zwyczaj przetrwał gdzieniegdzie do dzisiejszych czasów i jest praktykowany głównie przez młodzież.

Wielkanocne zwyczaje dawniej i dziś sporo się od siebie różnią. Nie wszystkie się zachowały, ale wiele ludowych zabaw i obrzędów przetrwało i znane są dziś po prostu jako „tradycje wielkanocne”.

Wielkanocne zwyczaje dla dzieci

Tradycyjne obchody świąt w domu, zarówno w przeszłości, jak i dzisiaj, zaczynają się od wspólnego śniadania w gronie najbliższej rodziny. Ta radosna uroczystość symbolicznie jednoczy żyjących i zmarłych, co podkreślamy, jedząc jajka – znak nowego życia.

Wymiar symboliczny tych rytuałów coraz częściej się zaciera, ale nadal funkcjonują one w naszych domach jako miła i chętnie podtrzymywana tradycja. Wielkanoc to zwyczaje i obrzędy lubiane zwłaszcza przez dzieci. Niekwestionowanym faworytem jest zabawa w oblewanie się wodą w Lany poniedziałek, czyli śmigus-dyngus. Dzieciaki przygotowują się do niego, zostawiając w niedzielę przy łóżkach pistolety na wodę i plastikowe jajka, żeby z samego rana opryskać domowników. Podobno ten, kto zostanie porządnie oblany, będzie miał szczęście w dalszych miesiącach roku. Ten zwyczaj także pochodzi z tradycji ludowej i znany jest we wszystkich krajach Europy Środkowej. Nie znają go natomiast Niemcy i Austriacy.

Zwyczajem świątecznym znanym w Polsce na Wielkanoc było to, że od bycia polanym można było wykupić się drobnymi upominkami i smakołykami. Zwłaszcza cenione jako wielkanocna „waluta” były dawniej pięknie zdobione pisanki i kraszanki. Dziś przygotowują je właśnie dzieci, a w wersji misternie zdobionych małych dzieł sztuki – gospodynie z różnych rejonów Polski.

Z szukaniem jajek związany jest stary angielski zwyczaj, który dziś przerodził się w szukanie upominków, w co dzieciaki także chętnie się angażują. Co dostają „od zajączka”? To już zależy od budżetu i zwyczajów danej rodziny, ale raczej są to drobne prezenty – czekoladowe jajka i inne słodycze, książeczki, kredki, flamastry, kolorowanki, naklejki, planszówki, pluszaki itd.    

Wielkanoc: gdzie spędzić te święta

Dziś wielkanocne zwyczaje i tradycje coraz częściej kultywujemy… po swojemu. Równie popularne jak tradycyjne śniadanie wielkanocne z bliskimi w domu, są wielkanocne wyjazdy do ciepłych krajów. Kto zastanawia się, gdzie spędzić Wielkanoc, tegorocznym bestsellerem jest Egipt. Wielką popularnością cieszą się też wyjazdy do Turcji i na Cypr. W dalszej kolejności do: Hiszpanii, Grecji, na Maltę, do Zjednoczonych Emiratów Arabskich, Tunezji i Czarnogóry.

Nieco tylko mniejszym powodzeniem cieszą się wyjazdy nad polskie morze czy w polskie góry – Polska jako kierunek turystyczny w tym roku jest w rankingach na 10. miejscu. Mimo że taki wyjazd trochę kosztuje, decyduje się na niego sporo osób, ponieważ stwarza on okazję, aby zaznać głębokiego odpoczynku od codziennej gonitwy, w pięknym otoczeniu i – jeśli za granicą – zwykle też przy pięknej pogodzie. Wyjazd wielkanocny ma nad świętowaniem w domu tę przewagę, że nie trzeba się przejmować robieniem zakupów, sprzątaniem, gotowaniem i pieczeniem i całą przedświąteczną krzątaniną.

Utarte zwyczaje na Wielkanoc: zakupy i przygotowania

Jaja faszerowane i z majonezem, wędliny, żurek z białą kiełbasą, sałatka warzywna, pascha, baba, mazurek – tych potraw nie może zabraknąć na naszych stołach. Polacy wydadzą na produkty do ich przygotowania średnio wg rożnych badań około 600 zł. Czy może się udać coś takiego jak oszczędna Wielkanoc?

Nie tracąc na jakości, można polować na promocje w różnych sieciach handlowych lub zrobić zakupy na giełdzie owocowo-warzywnej, gdzie towary są zwykle świeże i tańsze niż w sklepach. Oszczędnością czasu będzie na pewno zamówienie gotowych dań. W związku z rosnącą popularnością tego rozwiązania, usługę taką oferuje już niemal każda restauracja i catering. Właściwie można uznać, że stało się to już naszym zwyczajem wielkanocnym.

Alternatywą dla kosztownych i czasochłonnych przygotowań są święta spędzane w gronie tzw. „miejskich rodzin”, czyli przyjaciół, sąsiadów, partnerów, kolegów z pracy. Gospodarz nie dźwiga wówczas na barkach ciężaru wyprawienia całych świąt, ponieważ każdy z gości przynosi ze sobą coś do jedzenia na ten wspólny mniej lub bardziej uroczysty posiłek. Zdaje się, że mimo wszelkich zmian, chęć bycia razem pozostaje niezmienna.

Dołącz do klientów, którzy codziennie składają wniosek o naszą pożyczkę online. Aż 98 proc. z nich docenia łatwy proces w IKO i iPKO.

Spokojnych Świąt Wielkanocnych!