Literki w cyferkach, czyli słuchajcie – czytamy!

Kilkunastosekundowy film nagrany na początku ubiegłego roku w warszawskim metrze błyskawicznie stał się viralem. Film nie wydaje się szczególnie ciekawy. Ot, wagon metra, w nim nawet sporo osób, część czyta książki. I właśnie to tak bardzo zaskoczyło zagranicznych, szczególnie amerykańskich, widzów. Ludzie czytający w skupieniu książki.
około min czytania

Co w tym dziwnego? Teoretycznie nic, ale przecież od wielu lat słyszy się głosy, że Polacy czytają niechętnie i po książkę sięgają z rzadka. Czytelnictwo podobno szoruje po dnie. Czy naprawdę tak jest i czy sytuacja zarejestrowana przez amerykańskiego turystę jest czymś wyjątkowym i przytrafiła się przypadkowemu obserwatorowi? Może jednak prawda wygląda nieco inaczej? Sięgnijmy po fakty, czyli po raport Biblioteki Narodowej. Kto jak kto, ale eksperci tej instytucji najlepiej znają się na czytelnictwie.

Polska na fali czytelniczego renesansu

Po latach stagnacji i niepokojących trendów, czytelnictwo w Polsce przeżywa prawdziwy renesans. Najnowszy raport Biblioteki Narodowej "Stan czytelnictwa książek w Polsce w 2023 roku" przynosi wiadomości, które napawają optymizmem.

W 2023 roku aż 43% Polaków przeczytało przynajmniej jedną książkę, co stanowi imponujący wzrost o 9 punktów procentowych w porównaniu z rokiem poprzednim. To największy skok czytelnictwa od dekady i wyraźny sygnał, że na nowo pokochaliśmy książki. Tendencja wzrostowa widoczna jest szczególnie wśród młodzieży. Aż 72% nastolatków w wieku 15-18 lat zadeklarowało, że w 2023 roku sięgnęło po książkę, a 18% z nich przeczytało 7 lub więcej pozycji. To bardzo obiecujący prognostyk na przyszłość.

Powrót do bibliotek

Raport odnotowuje również wzrost zainteresowania bibliotekami. Te, dzięki różnym projektom i inwestycjom, stają się na nowo atrakcyjnymi miejscami spotkań z książką i kulturą. Przestały się kojarzyć z zapachem kurzu i lekturami szkolnymi, a stały się niewielkimi instytucjami organizującymi lokalnie ciekawe wydarzenia, np. spotkania autorskie. Rośnie również popularność platform zdalnego dostępu do e-booków i audiobooków, co pokazuje, że chętnie korzystamy z nowoczesnych form.

Przyczyny czytelniczego boomu

Eksperci wskazują na kilka potencjalnych przyczyn tak znaczącego wzrostu czytelnictwa w 2023 roku. Kluczową rolę odegrała poprawa nastrojów społecznych po pandemii COVID-19 oraz… lepsza ocena własnej sytuacji ekonomicznej Polaków, mimo inflacji.

Nie bez znaczenia były także skuteczne kampanie promujące czytelnictwo, takie jak "Mała książka - wielki człowiek" lub “Cała Polska czyta dzieciom”, zachęcające do wspólnego czytania z dziećmi, w myśl przysłowia, że czym skorupka za młodu nasiąknie, tym na starość trąci.

Literki w cyferkach

  • 43% Polaków przeczytało przynajmniej jedną książkę w 2023 roku, co stanowi wzrost o 9 punktów procentowych w porównaniu z 2022 rokiem;
  • wśród nastolatków w wieku 15-18 lat aż 72% jest aktywnymi czytelnikami;
  • 59% ankietowanych kupowało książki w księgarniach internetowych, a 49% w księgarniach stacjonarnych;
  • 44% badanych wypożyczało książki z biblioteki;
  • 28% pożyczało od rodziny i znajomych.

Papier ma zalety, ale cyfra jest wygodniejsza

Raport Biblioteki Narodowej "Stan czytelnictwa książek w Polsce w 2023 roku" pokazuje także, że zmieniają się preferencje i zwyczaje czytelnicze Polaków. Na przykład młodsi czytelnicy, zwłaszcza mężczyźni poniżej 39. roku życia, chętniej sięgają po e-booki niż kobiety. Nic zatem dziwnego, że coraz większą rolę odgrywają platformy cyfrowe, takie jak Legimi, które oferują książki w każdej postaci: jako e-booki, audiobooki oraz tradycyjne, papierowe wydania. Wygodny dostęp do bogatej biblioteki cyfrowej i możliwość czytania na różnych urządzeniach mobilnych przyciągają coraz więcej osób. Kody do Legimi to jedna z usług, które swoim klientom oferuje PKO Bank Polski.

Kto nie czyta, ten słucha

Raport zwraca również uwagę na rosnącą popularność audiobooków, szczególnie wśród młodszych odbiorców. Słuchanie książek podczas podróży, wakacyjnych wyjazdów, codziennej porcji ćwiczeń, a nawet tak banalnej czynności jak sprzątanie staje się coraz bardziej powszechne. Legimi, oferując zarówno e-booki, jak i audiobooki, doskonale wpisuje się w ten trend. Możliwość przełączania się między czytaniem a słuchaniem tej samej książki czyni proces lektury jeszcze wygodniejszym i lepiej dostosowanym do stylu życia współczesnych czytelników.

Wpływ mediów społecznościowych

Nie można pominąć wpływu mediów społecznościowych, takich jak BookTok, BookTube i Instagram, na kształtowanie preferencji czytelniczych, zwłaszcza wśród młodych odbiorców. Recenzje, rekomendacje i dyskusje prowadzone na tych platformach odgrywają coraz większą rolę w wyborze lektur.