Zarobić na biznes na giełdzie. Jak zacząć inwestować?

Dla jednych giełda to doskonały sposób na pomnożenie oszczędności, dla innych – idealne rozwiązanie na zgromadzenie kapitału na upatrzony biznes. Czym jest i jak się na niej poruszać?
około min czytania

Giełda to z definicji zorganizowane w określonym miejscu i czasie spotkania (sesje) o charakterze handlowym. Podczas nich dochodzi do zawarcia umowy kupna-sprzedaży. Przedmiotem transakcji są ściśle określone towary, a ich ceny są ujęte w bieżących notowaniach. Na giełdzie handluje się głównie papierami wartościowymi w postaci obligacji i akcji spółek. Istnieją też bardziej skomplikowane instrumenty: certyfikaty, ETF-y (fundusze inwestycyjne), kontrakty terminowe. Długotrwałą tendencję wzrostu cen akcji na giełdzie nazywamy hossą. Jej przeciwieństwem jest bessa, podczas której przez długi czas ceny papierów wartościowych i towarów spadają.

Uczestnikami giełdy są inwestorzy. Mogą nimi być zarówno osoby prawne (firmy, miasta, gminy itp.), jak i osoby indywidualne zainteresowane zakupem papierów wartościowych. Oprócz inwestorów, w transakcjach uczestniczą również brokerzy – osoby, które mogą m.in. dokonywać transakcji w imieniu klientów lub na własny rachunek. Brokerzy posiadający specjalną licencję wydawaną przez Komisję Nadzoru Finansowego wykonują zawód maklera papierów wartościowych. Ich zadaniem jest pośrednictwo w transakcjach klienta w zamian za prowizję, czyli ustalony procent od wartości każdej transakcji. Wszyscy uczestnicy giełdy podlegają regulaminowi, który gwarantuje każdemu m.in. bezpieczeństwo transakcji oraz jawny dostęp do informacji giełdowych.

Gra na giełdzie – podstawowe informacje

Na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie (w skrócie GPW) notowanych jest obecnie 429 spółek, dziennie obrót na akcjach notowanych spółek sięga 1,3 mld zł. Podobnie jak na innych giełdach, stosuje się tu tzw. indeks giełdowy oznaczający wartość statystyczną, obliczaną na podstawie wyceny akcji notowanych spółek. Warszawski Indeks Giełdowy (w skrócie WIG) obejmuje spółki o różnej wielkości. WIG20 to indeks 20 największych spółek notowanych na GPW, obok którego – od 23 września 2013 r. – funkcjonuje WIG30, czyli indeks 30 największych i najbardziej płynnych spółek. Na polskiej giełdzie możemy też spotkać mWIG40 (notowania 40 średnich spółek) i sWIG80 (indeks 80 małych spółek).

Na GPW (i innych giełdach) można spotkać się również z terminami „emitenci akcji” i „oferta publiczna”. Pod pierwszym z tych określeń kryją się spółki, które wyemitowały określoną część swoich akcji po to, aby pozyskać kapitał od inwestorów. Każdy nabywca akcji spółki staje się jej akcjonariuszem. Emitentami mogą być zarówno firmy, instytucje finansowe i samorządowe, jak i Skarb Państwa. Na giełdzie można kupować akcje już notowane oraz te, które dopiero zostaną wyemitowane przez spółki w ramach oferty publicznej (IPO). Dla maksymalnie 149 inwestorów spółki mogą też prowadzić oferty prywatne.

Jak grać na giełdzie – edukacja i rachunek inwestycyjny

Inwestować na giełdzie może praktycznie każdy, kto posiada wolne środki. Aby jednak sprawnie się na niej poruszać, warto zadbać o odpowiednią edukację. Dobrą praktyką jest wyrobienie w sobie nawyku śledzenia informacji giełdowych oraz częste odwiedzanie portali o tematyce biznesowej. Brak odpowiedniej edukacji giełdowej i przekonanie, że jest ona zbędna, zgubiły już niejednego początkującego inwestora. Wydaje się, że bez wiedzy, nawet podstawowej, nie warto zaczynać przygody z inwestycjami na giełdzie. Kolejnym krokiem jest dobre zapoznanie się ze spółkami notowanymi na giełdzie. Pożądanymi cechami dobrego inwestora są także opanowanie, upór i systematyczność. Ważne są również skłonność do ponoszenia ryzyka oraz zdolność do szybkiego reagowania na zmiany na rynku kapitałowym.

Jak zacząć grać na giełdzie?

Gdy poczujemy, że jesteśmy już gotowi, powinniśmy pomyśleć o małym treningu. Dobrym rozwiązaniem są wirtualne gry giełdowe, czyli internetowe symulatory parkietu, w których obracamy fikcyjną walutą. Bez ponoszenia ryzyka sprawdzimy więc, czy nasze obecne możliwości są wystarczające, aby rozpocząć naszą przygodę z giełdą. Do rozpoczęcia gry na prawdziwej giełdzie konieczne jest założenie rachunku inwestycyjnego w domu maklerskim, na którym będą zapisywane wszystkie informacje o dokonanych przez nas transakcjach.

Po założeniu rachunku w domu maklerskim wpłacamy środki, które zostaną przeznaczone na inwestycje giełdowe. Biuro Maklerskie PKO Banku Polskiego oferuje inwestowanie m.in. w akcje, obligacje, certyfikaty i ETF-y. Rachunek można założyć w jednym z wielu oddziałów Banku. Oprócz doradztwa inwestorzy mogą skorzystać z materiałów analitycznych, które z pewnością ułatwią podjęcie decyzji o inwestycji.

Jak inwestować pieniądze – w co inwestować?

Na początek przygody nazywanej „gra na giełdzie” dobrze sprawdzą się obligacje Skarbu Państwa, będące względnie bezpieczną formą lokowania pieniędzy. To także idealne rozwiązanie dla osób, które chcą inwestować zgodnie z obraną wcześniej strategią. Obligacje skarbowe pozwalają z dużym prawdopodobieństwem przewidzieć dochody oraz gwarantują terminowość wypłaty odsetek. Osoby z większą skłonnością do ryzyka mogą spróbować funduszy inwestycyjnych oraz samodzielnego inwestowania w akcje.

Bez względu na dokonany wybór, inwestowanie na giełdzie jest korzystne dla osób myślących o długoterminowym oszczędzaniu. Jeśli chcesz odpowiednio zabezpieczyć swoją przyszłość, możesz pomyśleć o ofercie rachunków IKE (Indywidualne Konto Emerytalne, przeznaczone dla osób fizycznych) lub IKZE (Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego). W ramach IKE i IKZE można otworzyć Pakiet Emerytalny, który będzie alokował środki jak w IKE tak w IKZE. Zaoszczędzone w ten sposób środki można zainwestować w instrumenty notowane na GPW, jak i detaliczne obligacje skarbowe z rynku pierwotnego, otwierając konto SUPER IKE. Obligacje skarbu państwa można też nabywać na koncie IKE Obligacje.

Grę na giełdzie można zacząć właściwie już od 100 zł – taka kwota wystarczy na zakup jednostek funduszy akcji. Przy takim budżecie nie należy się jednak nastawiać na oszałamiający zysk. Jest to natomiast kolejny dobry sposób na naukę giełdy. Ryzyko jest niewielkie, a przy wyciągnięciu odpowiednich wniosków możemy sporo zyskać.

Wielu inwestorów przekonuje, że gra na giełdzie zaczyna być opłacalna dopiero od sum czterocyfrowych. Dla jednych będzie to minimum 10 tys. zł, dla innych – przynajmniej 30 tys. zł. To, ile pieniędzy zdecydujemy się zainwestować, zależy tak naprawdę od naszych możliwości oraz preferencji. Inwestując większe sumy musimy jednak pamiętać o trzymaniu ręki na pulsie oraz zabezpieczeniu ewentualnych strat.

Inwestycje na giełdzie – zyski i straty

Ryzyko na giełdzie jest bez wątpienia bardzo wysokie. Nie jest tajemnicą, że – tak jak w przypadku inwestowania w każdy nowy biznes – z początku należy przygotować się na straty. Przyjmuje się, że przy regularnej grze dobrze rokujący inwestor nie powinien stracić w pierwszym roku więcej niż 30 proc. wartości swojego portfela. Jeśli chodzi natomiast o zyski, to najkorzystniejszy jest wynik zbliżony do średniego rocznego zysku głównego indeksu giełdowego, który wynosi ok. 6 proc. Rzecz w tym, że takie wyniki – i to z wielkim wysiłkiem – osiągają tylko najlepsi gracze. Dlatego zwykło się mówić, że dobry inwestor to ten, który po prostu odnotowuje regularne zyski z gry na giełdzie.

Aby zacząć zarabiać na parkiecie, warto zadbać o odpowiednie zarządzanie ryzykiem. Istotna jest tutaj dywersyfikacja portfela inwestycyjnego, która polega na zakupie zróżnicowanych aktywów. W ten sposób wzrasta szansa, że jeśli część naszych inwestycji okaże się nietrafiona, to zostaną one zrekompensowane przez wzrost wartości innych akcji. Ważny jest też odpowiedni dobór spółek i ich liczba. Mniejsze ryzyko ponosimy, gdy mamy w portfelu większe spółki, jednak musimy pamiętać, że jeśli będziemy mieli ich za dużo, to nie nadążymy z aktualizacją wszystkich ważnych informacji na ich temat.

Jak widać, gra na giełdzie potrafi dostarczyć wiele emocji, ale jest też doskonałym sposobem na regularne pomnażanie pieniędzy. Chociaż inwestowanie na rynku kapitałowym różni się nieco od tradycyjnego biznesu, również opiera się ono na dwóch kluczowych zasadach: minimalizowaniu strat i zwiększaniu zysku.