Zobacz, zanim pójdą pod młotek!

Poza tradycyjnymi aukcjami sztuki dawnej i współczesnej, rzeźby czy grafiki, DESA Unicum proponuje także aukcje tematyczne. We wrześniu największy dom aukcyjny w Polsce zaprasza do swojej nowoczesnej siedziby na aukcje i wystawy poświęcone sztuce kobiet oraz dwóm kultowym polskim filmom. Na obu znalazły się prace artystów, których sztukę docenił i promuje PKO Bank Polski.

Feminizm. Sztuka kobiet

Wśród ponad sześćdziesięciu różnorodnych obiektów na aukcji „Feminizm. Sztuka kobiet” uwagę zwróciła praca Magdaleny Abakanowicz. Wybitna polska artystka jest znana z wielkoformatowych prac z tkaniny oraz równie wielkich rzeźb. Jedna z takich monumentalnych rzeźb stoi w holu Centrali BKO Banku Polskiego. Na specjalnie zamówienie banku Abakanowicz zaprojektowała i wykonała w 1998 r. stalowe „Drzewo wiadomości dobrego i złego”. Ta 5-metrowa praca należy do obiektów „przestrzeni doświadczenia” lub „przestrzeni emocji” – jak nazywała je artystka. To jedyna w Warszawie i jedna z niewielu na świecie rzeźba Abakanowicz, która została stworzona na zamówienie do przestrzeni zamkniętej. Rzeźbiarka zaprojektowała ją specjalnie dla pracowników PKO Banku Polskiego, którzy do dziś mogą ją podziwiać w swoim biurze. Na ostatniej aukcji w DESIE znalazł się z kolei szkic do kompozycji „Landscape” z 1976 r. Artystka przygotowała go z tkaniny jutowej i żywicy na desce o wymiarach 90 x 60 cm. Stanowiło to wstęp do stworzenia serii 26 figur przedstawiających przygarbione ludzkie plecy siedzących postaci.

Obok dzieł klasyczek polskiej sztuki – jaką jest bez wątpienia Abakanowicz – na pod młotek trafiły także prace kobiet młodego pokolenia. O tym, że należą one do najważniejszych współczesnych artystek świadczy nie tylko fakt, że ich dzieła są chętnie eksponowane na wystawach, ale także ich obecność w najważniejszych kolekcjach sztuki współczesnej, w tym w Nowej Kolekcji na Nowe 100-lecie PKO Banku Polskiego.

Ważne miejsce na aukcji miał obraz Bogny Burskiej z 2001 r. z cyklu „Krew i cukier”, który stanowił największy i najważniejszy dotychczas pokaz jej prac. Malarka, tworząc wielkoformatowe płótno (1,9 x 3 m), korzystała z farby, która nie tylko barwą, ale i konsystencją była zbliżona do ludzkiej krwi. Ponadto malowała dłońmi, kreśląc symboliczne figury na jasnym płótnie. Artystka jest znana z poruszania w swojej twórczości wątków cielesności. Jej prace, które trafiły do Kolekcji PKO Banku Polskiego, także koncentrują się wokół tematu krwi i wrażeń, jakie niesie ze sobą jej przedstawianie w różnym kontekście – np. na śniegu lub obok struktur przypominających komórki ciała.

Różne stany ludzkiej psychiki pokazuje z kolei Izabela Chamczyk. Sama siebie nazywa malarką-performerką i buntowniczką, tworzy pełne emocji kompozycje abstrakcyjne. DESA wybrała jej „Napięcie” – namalowane farbą alkidową, która daje ciekawy efekt warstwowości i interesującą strukturę przestrzenną obrazu. Podobną techniką artystka wykonała wcześniejsze „Nawarstwienie”, „Toksyczne niebo”, „Intymność” i „Panopea Generosa”. Te pełne ekspresji i silne w przekazie płótna są z kolei częścią Kolekcji Sztuki PKO Banku Polskiego.

W bankowej kolekcji są też obrazy Martyny Ścibior, której praca także trafiła na ostatnią aukcję w DESIE. Artystka – podobnie jak Chamczyk – tworzy autorską techniką, jednak do malowania używa lakierów do paznokci, a w zasadzie ich resztek... Dostaje je od różnych kobiet, co stanowi zarazem ich swoisty wkład w twórczość malarki. Ścibior symbolicznie uwiecznia w ten sposób ich losy w swoich obrazach – pełnych precyzji, niemal koronkowych abstrakcjach.

„Miś” vs. „Psy”

Te dwa legendarne filmy polskiej kinematografii zainspirowały kuratorów DESA Unicum do zestawienia prac nawiązujących do nich tematyką i wymową. Na tej nietypowej wystawie są prezentowane 34 prace – różnorodne zarówno pod względem formalnym, jak i technicznym. Kuratorzy zestawili kultowe filmy Barei i Pasikowskiego, proponując niezwykle oryginalną mieszankę iście wybuchową: od malarstwa na płótnie, przez rzeźbę z brązu, gliny czy ceramiki, po obiekty wykonane w różnorodnych technikach własnych.

Jednym z najbardziej oryginalnych i charakterystycznych twórców, których prace są pokazywane na wystawie, jest Sebastian Krok. Jego obrazy stanowią także część Kolekcji Sztuki PKO Banku Polskiego, gdzie też wyróżniają się nietypową techniką (np. „Transhumanizm”, który artysta namalował na zużytych prześcieradłach). Obiekt na wystawie w DESA Unicum Krok stworzył z kolei na zezłomowanej masce samochodowej. Obraz namalował na niej farbami akrylowymi, a całą konstrukcję podkreślił taśmą LED, jaka jest używana do podświetlania karoserii w tuningowanych samochodach. Artysta odwołał się w ten sposób do lat 90. XX w., wspominając przy tym: „gdy „Psy” Pasikowskiego wchodziły na ekrany, rozpoczynałem właśnie szkolną edukację. Mimo młodego wieku przesiąkłem już obrazami amerykańskiego kina gangsterskiego czy kina akcji oglądanego na kasetach VHS.”

Pośród prac takich artystek i artystów jak Pola Dwurnik, Waldemar Świerzy, Rafał Olbiński czy Bartek Otocki na wystawie znalazł się także jeszcze jeden twórca z Kolekcji PKO Banku Polskiego – Paweł Dunal. Ten malarz młodego pokolenia tworzy nie tylko farbą olejną („Śmierć”), ale także ołówkiem i flamastrem („Jan Paweł Bocian”), pisakiem i suchą pastelą („Walka z suszą”) oraz kredką („Już nie ma dzikich plaż”) – wszystkie prace są częścią kolekcji PKO Banku Polskiego. Dom aukcyjny pokazuje z kolei jego dyptyk farbą olejną z cyklu „Uczłowieczenie”, nawiązujący tematycznie do kultowego filmu Pasikowskiego.

Prace na tej wystawie można oglądać w DESA Unicum w Warszawie do rozpoczęcia aukcji „Miś” vs. „Psy”, którą zaplanowano na 21 września.

Mariusz Kucharski