Dyrektywa PSD2 – co nam przynosi?

Właśnie zbliżamy się do kulminacyjnego momentu wprowadzenia w życie wymogów dyrektywy PSD2 w Polsce m.in. w zakresie bezpieczeństwa bankowości elektronicznej i mobilnej oraz wprowadzenia usług PSD2.
około min czytania

PSD2 (ang. Payment Services Directive) to dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady UE, która obowiązuje na terenie Europejskiego Obszaru Gospodarczego i ma znaczący wpływ na kształt całego europejskiego rynku usług płatniczych, obejmującego działalność banków i innych podmiotów niebankowych świadczących usługi płatnicze.

Celem dyrektywy PSD2 jest m.in. promowanie rozwoju oraz zwiększenie konkurencyjności na rynku usług płatniczych, jak również zwiększenie bezpieczeństwa klientów dokonujących transakcji w kanałach elektronicznych.

Co już zostało zmienione w związku z dyrektywą PSD2

W zakresie dyrektywy PSD2 część zmian zostało już zrealizowanych. Należą do nich:

  • obniżenie maksymalnej kwoty odpowiedzialności Klienta za nieautoryzowane transakcje kartą płatniczą – ze 150 EUR do 50 EUR (z wyłączeniem przypadków oszustwa lub rażącego niedbalstwa);
  • skrócenie czasu rozpatrywania reklamacji dotyczących usług płatniczych z 30 do 15 dni roboczych;
  • prezentowanie informacji o dodatkowych opłatach podczas realizacji transakcji / wypłaty w bankomacie;
  • zmiana zasady pokrywania kosztów przelewów zagranicznych na terenie Europejskiego Obszaru Gospodarczego – dostępna jest jedynie opcja SHA (wcześniej dostępna OUR oraz SHA). Czyli nadawca i odbiorca przelewu pokrywają jego koszty.

Kolejne zmiany, które niebawem zaczną obowiązywać w całym krajowym systemie rozliczeń, to wprowadzenie nowych zasad bezpieczeństwa dla operacji realizowanych w bankowości elektronicznej. W przypadku transakcji kartą – częściej niż dotychczas będziemy proszeni o podanie PIN-u przy płatnościach zbliżeniowych (nawet dla kwot poniżej 50 złotych). Ponadto niektóre operacje dokonywane w bankowości internetowej i mobilnej (np. uzyskanie dostępu do rachunku on-line) będą wymagały tzw. silnego uwierzytelniania.

Silne uwierzytelnianie polega na zastosowanie co najmniej dwóch elementów z trzech należących do kategorii:

  • wiedza (coś, co wie wyłącznie użytkownik np. hasło, PIN do karty),
  • posiadanie (coś, co posiada wyłącznie użytkownik np. karta płatnicza, telefon z kartą SIM),
  • cecha charakterystyczna użytkownika (np. odcisk palca). 
  • W powszechnie stosowanej praktyce pierwszym elementem z kategorii „wiedza” może być hasło do bankowości internetowej, a w kategorii „posiadanie” jednorazowe hasła generowane na żądanie klienta, przesyłane na numer telefonu komórkowego zarejestrowany w banku.

Open banking

Dyrektywa PSD2 przyczyniła się do powstania pojęcia otwartej bankowości (ang. open banking), dzięki której podmioty zewnętrzne TPP (ang. Third Party Providers) uzyskają dostęp do obszarów, do tej pory zarezerwowanych jedynie dla banków poprzez świadczenie usług PSD2. TPP mogą być zarówno banki, jak i fintechy, instytucje finansowe i inne podmioty niebankowe, pod warunkiem, że spełniły szereg wymagań, w tym uzyskały zgodę nadzoru finansowego (w Polsce to KNF) na świadczenie usług otwartej bankowości (PSD2).

PKO i inne banki zostały zobowiązane do udostępnienia TPP interface’ów API dających możliwość dostępu do danych o rachunkach klientów (za ich zgodą) i świadczenie przez TPP usług otwartej bankowości. Są nimi:

  • Account Information Service (AIS) – usługi polegające na przekazywaniu informacji o rachunkach klienta, które mogą być prowadzone przez różne banki
  • Payment Initiation Service (PIS) – usługi polegające na inicjowaniu przez TPP transakcji płatniczej z rachunku bankowego klienta, w określonej kwocie na wskazany numer rachunku odbiorcy. Zasada działania usługi PIS będzie zbliżona do dzisiejszych szybkich płatności w sklepach internetowych (tzw. pay-by-link). Za bezpieczeństwo transakcji będą odpowiadać banki.

  • Confirmation of Availibity of Funds (CAF) – to usługa potwierdzania dostępności środków na rachunku klienta (np. czy klient dysponuje na rachunku kwotą w wysokości 500 zł).

Otwarta bankowość w PKO Banku Polskim – korzyści dla klienta

Korzyści jakie zyskają klienci PKO Banku Polskiego w wyniku wdrożenia bankowości otwartej będzie sporo. Główne z nich to:

  • Szybki dostęp do informacji o stanie swych finansów – podłączając konta z innych banków w aplikacji IKO i serwisie iPKO nie trzeba będzie logować się do każdego banku z osobna, aby sprawdzić dostępne środki lub historię rachunku;
  • łatwiejsze przelewy – w aplikacji IKO i iPKO będzie można zlecić przelew z konta z innego banku;
  • produkty jeszcze lepiej dostosowane do potrzeb klienta – za zgodą klienta będzie można zaproponować korzystniejszą ofertę na podstawie np. historii transakcji z kont w innych bankach.

Usługi otwartej bankowości będą udostępniane od 14 września 2019 r.

Więcej o otwartej bankowości i dyrektywie PSD2 na stronie serwisu internetowego PKO Banku Polskiego – https://www.pkobp.pl/klienci-indywidualni/bankowosc-elektroniczna/open-banking/

Grzegorz Culepa
ekspert w PKO Banku Polskim