Żyrant to nie żarty, poręczasz i odpowiadasz

W lutym 2021 r., w porównaniu do lutego 2020 r., banki i SKOK-i udzieliły o 23,7 proc. mniej limitów na kartach kredytowych oraz o 20,8 proc. mniej kredytów gotówkowych, podaje BIK. Natomiast przyznały więcej kredytów ratalnych (+2,5 proc.) oraz kredytów mieszkaniowych (+0,4 proc.). Jak widać zainteresowanie kredytami wciąż jest, ale nie zawsze możemy je dostać.

Biorąc kredyt lub pożyczkę kiedyś wspieraliśmy się poręczycielem, ale od kilku lat coraz mniej z nas korzysta z tego typu pomocy. Liczba takich zobowiązań zdecydowanie spada.

Spadek popularności kredytów poręczanych może wynikać z postępującej automatyzacji procesów kredytowych, z zaawansowanych statystycznie metod oceny klientów oraz z informacji pozyskiwanych z baz zewnętrznych takich jak BIK – mówi Sławomir Grzybek, Dyrektor Departamentu Business Intelligence BIK.

– Nowoczesne systemy analityczne w bankach umożliwiają podejmowane decyzji sprawnie i precyzyjnie. Wnioski kredytowe rozpatrywane są w coraz krótszym czasie, podczas gdy bank jest w stanie dokładnie ocenić ryzyko kredytowe klienta. Rezygnując z dodatkowych zabezpieczeń takich jak poręczenie, skraca się czas potrzebny na rozpatrzenie wniosku i przyznanie kredytu szczególnie klientowi już dobrze bankowi znanemu – dodaje Sławomir Grzybek.

Pożyczka z żyrantem

Poręczyciel, czyli inaczej żyrant, jest osobą, która zobowiązuje się przed bankiem do spłaty kredytu w sytuacji, gdyby przestał go spłacać główny kredytobiorca. Takie poręczenie jest ważne, dopóki dług nie zostanie spłacony.

Stosuje się je w przypadku kredytów na duże kwoty i w sytuacji, kiedy zdolność kredytowa potencjalnego kredytobiorcy jest zbyt niska, aby udzielić pozytywnej decyzji kredytowej bez zabezpieczenia.

Żyrant a zdolność kredytowa

Musimy jednak pamiętać, że nie każdy może być poręczycielem – bank nie zaakceptuje osoby bezrobotnej, czy z długami i kiepska historią kredytową.

Jakie warunki trzeba więc spełnić. Musi być pełnoletni oraz posiadać dobrą zdolności kredytową. Przez „dobrą zdolność” rozumie się:

• brak jakichkolwiek zajęć komorniczych,
• brak zaległości w spłatach zobowiązań,
• brak negatywnych wpisów w kontekście dotychczas spłacanych kredytów lub pożyczek.

Żyrując kredyt warto pamiętać o konsekwencjach. Niesolidnym dłużnikiem można zostać na dwa sposoby – zaciągając kredyt, którego się nie spłaca, albo poręczając kredyt innej osobie, która zaprzestaje spłaty. Z danych BIG InfoMonitor wynika, że ponad 36 tys. osób prywatnych nie spłaca cudzych długów, wartych niemal 0,5 mld zł. Małżeństwo z Gliwic miało do spłaty prawie 2,7 mln zł.

Należy pamiętać również, że poręczenie ma negatywny wpływ na zdolność kredytową żyranta, ponieważ bank traktuje poręczony kredyt jak normalne zobowiązanie, które „spłacamy”. W przypadku, gdy dłużnik, za którego poręczyliśmy, przestanie spłacać kredyt, ten obowiązek przechodzi na nas.

Prawa i obowiązki poręczyciela:

• Bank ma obowiązek niezwłocznie informować o wszelkich problemach z terminową spłatą rat kredytu przez konsumenta.
• Poręczyciel może sprawdzać bieżący status spłaty kredytu zarówno w banku, jak i u samego kredytobiorcy.
• Poręczyciel jest zobowiązany wziąć na siebie spłatę kredytu w przypadku zaniechania tej czynności przez konsumenta.
• Spłata musi odbywać się na warunkach określonych w umowie kredytu. Raty o określonej wysokości muszą być regulowane w pierwotnie przyjętych terminach.

Kredyt z żyrantem

Dłużnik może mieć wielu poręczycieli. To jednak nie oznacza, że ich odpowiedzialność automatycznie się zmniejsza. Co prawda bank w razie kłopotów ze spłatą może zwrócić się do poręczycieli według swojego uznania, jednak większe grono żyrantów daje większe szanse na spłatę mniejszej części długu przez każdego z nich.

W umowie kredytowej powinien znaleźć się zapis o rozłożeniu zobowiązań i maksymalnej kwocie poręczenia. W przeciwnym wypadku bank może obciążyć całością zobowiązania jedną osobę.

Nie ma również możliwości wycofania się ze złożonego zobowiązanie. Może się co prawda okazać, że umowa została podpisana wbrew żyrantowi, ale to rzadkie przypadki. Dlatego zastanówmy się przed podjęciem takiego kroku. Poręczyciel może starać się również o wycofanie się z umowy w trakcie jej realizacji – to możliwe, choć w takiej sytuacji bank zażąda zapewne innego poręczyciela lub postawi warunek zabezpieczenia kredytu w inny sposób.

Może również zwolnić poręczyciela z jego obowiązków, jeśli okaże się, że konsument nie ma problemów z terminową spłatą kredytu i możliwe jest znalezienie innej formy zabezpieczenia spłaty.

Warto wiedzieć: Jak wskazują dane BIK, w całej Polsce zdecydowało się na to już 480 tys. osób, które poręczają łącznie 391 tys. kredytów. 10,4 proc. z nich to kredyty mające opóźnienia w spłacie min. 90 dni – są one regulowane przez 42,7 tys. osób. Zanim staniemy się żyrantem, warto dowiedzieć się więcej o poręczaniu cudzych kredytów i pożyczek – dzięki temu udzielenie poręczenia nie skończy się dla nas finansową katastrofą.

Tomasz Waligóra