Jak działa split payment?

Split payment funkcjonuje w Polsce od prawie 3 lat. Pierwotnie obowiązkiem stosowania mechanizmu podzielonej płatności objęte były tylko przedsiębiorstwa z określonych branż. Dziś dotyczy to wszystkich.

Split payment – co to

To rozwiązanie stosowane w relacjach: firma – firma. Nabywca, płacąc za wykonaną usługę bądź zakupiony towar, rozdziela płatność za fakturę na dwie części:

1. na rachunek VAT trafia podatek o wartości wykazanej na fakturze
2. na rachunek rozliczeniowy – kwota netto wskazana w rozliczeniu

Zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności oznacza, że kwota netto wpłynie na rachunek rozliczeniowych sprzedawcy, natomiast kwota podatku VAT wpłynie na specjalny rachunek VAT. Posiada go każdy przedsiębiorca. Jest on wydzielany przez bank w ramach prowadzonego rachunku podstawowego. Jeżeli dana firma posiada kilka rachunków rozliczeniowych to do każdego z nich został otwarty rachunek VAT.

Środki zgromadzone na tym koncie są oczywiście własnością firmy, ale dostęp do nich jest mocno ograniczony. Można przeznaczyć je na zapłatę dla fiskusa zobowiązań z tytułu VAT, zapłatę kontrahentowi części faktury stanowiącej podatek VAT. Pieniądze te mogą zostać także wypłacone na zwykły rachunek podatnika, ale dzieje się to tylko za zgodą naczelnika urzędu skarbowego.

Split payment – dla kogo obowiązkowy

W rozliczeniach z kontrahentami musisz zastosować mechanizm podzielonej płatności, czyli split payment, jeśli spełniasz łącznie trzy warunki:

• należność ogółem, która wynika z faktury, czyli wartość brutto całej faktury przekracza 15 tys. zł
• choćby jedna pozycja na fakturze dotyczy towarów lub usług wrażliwych (określonych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT)
• sprzedawca i nabywca są podatnikami VAT

Faktura split payment

Jeśli więc przedsiębiorca otrzyma fakturę VAT z adnotacją „mechanizm podzielonej płatności”, płaci wynikającą z niej należność właśnie w MPP. Wpisuje:

– kwotę podatku VAT (lub część)
– kwotę sprzedaży brutto (lub część)
– numer faktury, w związku z którą dokonywana jest płatność
– NIP dostawcy

Po dokonaniu przelewu podatek VAT z faktury trafi na konto VAT sprzedawcy.

Jeśli przedsiębiorca sam sprzedaje towary objęte obowiązkowym MPP, na fakturze powinien umieścić adnotację „mechanizm podzielonej płatności”. Gdy kontrahent opłaci należność, podatek VAT z faktury trafi na konto VAT danego przedsiębiorcy.

Cel wprowadzenia podzielonej płatności

Zastosowanie mechanizmu split payment powoduje, że kwota podatku VAT trafia na wyodrębniony rachunek bankowy. Dostęp do tych pieniędzy dla właściciela firmy jest ograniczony. Może on opłacać z niego należności podatkowe wobec urzędu lub należny podatek na rzecz innego przedsiębiorcy. Mechanizm podzielonej płatności zapewnia stabilność prowadzenia działalności gospodarczej, większe bezpieczeństwo podatkowe oraz zachowanie zasad konkurencji. Nadrzędnym celem – z perspektywy budżetu państwa – jest z kolei zwiększenie wpływów z tytułu VAT, czyli uszczelnienie systemu.

Split payment obowiązkowy

W przypadku niezastosowania się do obowiązku stosowania mechanizmu podzielonej płatności, przedsiębiorcy grożą dotkliwe sankcje podatkowe oraz karno-skarbowe.

W myśl obecnych przepisów są one stosowane w sytuacji, gdy podatnik zaniża zobowiązania podatkowe, zawyża kwotę zwrotu różnicy podatku/podatku naliczonego/kwoty do przeniesienia na następny rok podatkowy oraz wykazuje kwoty zwrotu podatku lub kwoty do przeniesienia na następny rok podatkowy zamiast kwoty zobowiązania podatkowego.

Nowe zasady – lepsza przyszłość dla przedsiębiorców?

Nowelizacja ustawy o VAT wraz z początkiem nowego roku wprowadziła uproszczenie stosowania split payment, niwelując dotychczasowe wątpliwości. Pierwsza zmiana dotyczy miejsca, w którym wskazana jest kwota 15 tys. zł lub jej równowartości wyrażonej w walucie obcej, od której MPP staje się obowiązkowy. Zrezygnowano z odesłania do kwoty określonej w przepisach ustawy Prawo przedsiębiorców, a w to miejsce wskazano ją bezpośrednio w ustawie o VAT. Kwota limitu, od której split payment staje się obowiązkowy, nie zmieniła się. W nowych przepisach wskazano ponadto, że płatności z rachunku VAT można dokonywać także na konta agencji celnych. Zmienił się też katalog podmiotów, które mogą wystąpić o uwolnienie środków z rachunku VAT.

Aleksandra Pietruczuk