Transport osób czy rzeczy? Jest różnica!

Zakładanie firmy transportowej od początku wymaga decyzji, co lub kogo zamierzamy przewozić. Nie bez znaczenia jest też to, jak duże ładunki, na jakich trasach zamierzamy transportować i czy będą to przewozy regularne czy okazjonalne.
około min czytania

Od tej decyzji będą zależały nie tylko dalsze inwestycje związane z flotą samochodów, ale również spełnienie specyficznych wymagań regulowane prawem. Innymi regulacjami objęte są bowiem osoby chcące przewozić ludzi, innymi towary niebezpieczne, a jeszcze innymi wykonujący przewozy samochodami o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony.

Jak założyć firmę transportową?

Sama rejestracja firmy transportowej przebiega dokładnie tak, jak przy zakładaniu każdej innej działalności. Przedsiębiorcy mogą wybrać każdy jej rodzaj, z wyjątkiem spółki partnerskiej. Najczęściej decydują się na wpis osoby fizycznej do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, czyli tzw. jednoosobową działalność gospodarczą. W zależności od rodzaju przewozów i środka transportu, konieczne może się okazać odpowiednie zezwolenie.

Założenie firmy transportowej krok po kroku – warunki, zezwolenia, licencje  

Niezależnie od tego, jaką formę prawną wybierzemy, osoby prowadzące działalność gospodarczą, członkowie zarządu, a także osoby zarządzające spółką jawną lub komandytową nie mogą być skazane prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwa umyślne: karne skarbowe, przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, mieniu, obrotowi gospodarczemu, wiarygodności dokumentów i ochronie środowiska. Ponadto nie mogą być objęte zakazem wykonywania działalności gospodarczej w zakresie transportu drogowego.

Przynajmniej jedna z osób zarządzających firmą transportową musi posiadać certyfikat kompetencji zawodowych, czyli dokument potwierdzający kwalifikacje i wiedzę niezbędną do wykonywania tego rodzaju działalności. Bez tego nie będzie możliwe uzyskanie zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego i licencji wspólnotowej. Przedsiębiorcy muszą ponadto posiadać stałą siedzibę i bazę eksploatacyjną, czyli odpowiednio wyposażone miejsce, pozwalające prowadzić działalność transportową. Chodzi tu o miejsce postojowe, miejsce załadunku, rozładunku lub łączenia ładunków, a także miejsce konserwacji lub naprawy pojazdów.

Firma transportowa musi również spełnić wymóg odpowiedniej zdolności finansowej o równowartości 9 tys. euro na pierwszy samochód i 5 tys. euro na każdy następny powyżej 3,5 tony oraz 900 euro za każdy kolejny pojazd o masie 2,5-3,5 tony. Sytuację finansową można udokumentować rocznym sprawozdaniem finansowym z opinią i raportem biegłego rewidenta, gwarancją bankową lub ubezpieczeniem.

Ile kosztują zezwolenia i licencje?

Złożenie wniosku o zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego to koszt 1 tys. zł. Jeśli zgłoszony został jeden lub więcej samochodów, do opłaty należy doliczyć po 100 zł za każdy zgłoszony pojazd. Jeśli zamierzamy wykonywać międzynarodowy transport, konieczne będzie uzyskanie licencji wspólnotowej. Wniosek o jej wydanie należy złożyć do Głównego Inspektora Transportu Drogowego. Warunkiem udzielenia licencji wspólnotowej jest posiadanie zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego. Opłata za udzielenie licencji na okres do 5 lat wynosi 4 tys. zł (powiększana jest o 11 proc. za każdy pojazd zgłoszony we wniosku) lub 8 tys. zł na okres od 5 do 10 lat.

Transport osób

Transport osób może być wykonywany autobusami (powyżej 9 osób), busami – pojazdami przeznaczonymi dla 7-9 osób lub samochodami osobowymi. Może się on odbywać w sposób regularny (autobusem, na określonych trasach, zgodnie z rozkładem jazdy) bądź okazjonalny (np. busem) w kraju lub zagranicą. Przedsiębiorcy, rejestrujący działalność w zakresie transportu osób, powinni wybrać we wniosku numer PKD 49.39.Z – Pozostały transport lądowy pasażerski. Zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego wymagane jest wyłącznie w przypadku pojazdów przeznaczonych dla ponad 9 osób (z kierowcą).

  1. Chcę założyć firmę z samochodem osobowym, taksówką

Przewóz osób taksówką wymaga uzyskania odpowiedniej licencji. Ponadto, Rada Gminy może wprowadzić obowiązek posiadania zaświadczenia o ukończeniu szkolenia w zakresie transportu drogowego taksówką. Jeśli przedsiębiorca nie będzie wykonywał przewozów taksówką, konieczna będzie z kolei licencja na wykonywanie krajowego transportu drogowego w zakresie przewozu osób samochodem osobowym, uprawniająca do wykonywania przewozów wyłącznie na terytorium Polski. By ją otrzymać, trzeba spełnić warunek niekaralności, należy mieć certyfikat kompetencji zawodowych i posiadać tytuł prawny do pojazdów wykorzystywanych w działalności. Koszt licencji jest zależny od gminy, w której o tę licencję się ubiegamy. Wynosi ona od 200 zł rocznie za licencję na teren jednej gminy i okres od 2 do 15 lat aż do 450 zł za licencję na obszarze Warszawy ważną od 30 do 50 lat.

  1. Chcę przewozić ludzi busem

Jeśli przedsiębiorca ma w planach przewożenie osób busem na terenie Polski, konieczna będzie licencja na wykonywanie krajowego transportu drogowego w zakresie przewozu osób pojazdem samochodowym przeznaczonym konstrukcyjnie do przewozu powyżej 7 i nie więcej niż 9 osób (łącznie z kierowcą). Nawet jednorazowy przewóz osób w granicach Polski wymaga takiego dokumentu. Wysokość opłaty za jego wydanie zależy od okresu ważności: 320 zł – za dokument ważny od 2 do 15 lat, 380 zł – za licencję ważną od 15 do 30 lat, 450 zł – za licencję na 30-50 lat. Aby uzyskać licencję, trzeba oczywiście spełnić wszystkie wymogi obowiązujące firmy transportowe.

  1. Chcę przewozić ludzi autobusem

Autobusami – jako jedynymi środkami transportu – możliwe jest wykonywanie przewozów regularnych. Wymaga to uzyskania odpowiedniego zezwolenia. Warunkiem ubiegania się o nie jest posiadanie zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego. Wniosek o udzielenie zezwolenia na wykonywanie regularnych przewozów w krajowym transporcie drogowym należy złożyć, w zależności od zasięgu tych przewozów, do wójta, burmistrza, prezydenta miasta lub marszałka województwa.

  1. Jak założyć firmę przewozu osób za granicę?

Wykonywanie przewozów okazjonalnych i wahadłowych (zorganizowanych grup tam i z powrotem) autokarami w Unii Europejskiej nie wymaga zezwolenia – trzeba mieć jedynie formularz jazdy zawierający dane dotyczące oznaczenia przedsiębiorcy, numeru rejestracyjnego pojazdu, rodzaju usługi, miejsca początkowego i miejsca docelowego oraz listę imienną przewożonych osób. Jeśli natomiast zamierzamy wykonywać autobusami międzynarodowe przewozy regularne, potrzebne będzie zezwolenie. Odpowiedni wniosek wraz z załącznikami należy złożyć do Głównego Inspektora Transportu Drogowego

Jeśli planujemy przewozy okazjonalne do Rosji, na Ukrainę lub Białoruś potrzebne będzie z kolei zezwolenie na wykonywanie międzynarodowych przewozów okazjonalnych wydane przez Główny Inspektorat Transportu Drogowego (GITD) oraz licencja wspólnotowa.

Transport rzeczy

Firma transportująca towary może przewozić je samochodami, a także zespołami pojazdów. Warunki, które muszą spełnić firmy transportujące rzeczy różnią się, w zależności od posiadanej floty. Jeśli firma posiada ciężarówki o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony musi mieć zezwolenie na prowadzenie działalności, czyli spełnić wszystkie warunki dla firmy transportowej. Procedura jest prostsza, kiedy transport wykonywany jest samochodami o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony.

  1. Jak założyć firmę transportową z flotą do 3,5 tony?

Jeśli firma transportowa posiada samochody o masie całkowitej do 3,5 tony (najczęściej są to busy lub niewielkie ciężarówki), nie ma konieczności posiadania zezwoleń i licencji. Cała procedura otwarcia takiej firmy zaczyna się od założenia działalności gospodarczej o numerze Numer PKD 49.41.Z.

Jeśli sami będziemy zajmować się załadunkiem i transportem towaru trzeba pamiętać, że kierowca wykonujący przewóz drogowy (zgodnie z art. 39 ust 1 ustawy o transporcie drogowym) podlega okresowym badaniom lekarskim i psychologicznym – co 5 lat, jeśli nie ukończył 60 lat i co 30 miesięcy po ukończeniu 60. roku życia.

Flota

Przedsiębiorcy, którzy rozpoczynają dopiero działalność transportową, często nie mają wystarczających środków, by móc kupić odpowiednie auto za gotówkę. Wówczas pomocny może okazać się leasing, w ramach którego konieczna będzie niewielka wpłata początkowa, a resztę pieniędzy za samochód będziemy mogli zwracać bankowi w ratach. Pełna oferta leasingów dla firm dostępna jest na stronie internetowej PKO Banku Polskiego.

Podatek od środków transportowych

Każda firma posiadająca samochody ciężarowe, przyczepy, naczepy i autobusy o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 tony musi płacić podatek od środków transportowych. Jego stawki ustalane są przez Radę Gminy. W zależności od liczby miejsc wynoszą one: dla autobusu 2081, 96 zł (jeśli pojazd posiada do 22 miejsc) lub ok. 2632, 17 zł, równej lub większej niż 22 miejsca.