Pierwsza z wielkich polskich malarek

Anna Bilińska zrobiła karierę w Paryżu, który był światową stolicą sztuki, a jej twórczość była powszechnie doceniania przez krytyków i prezentowana na najważniejszych europejskich wystawach.

Niewiele kobiet osiągnęło tak duży sukces w sztuce przełomu XIX i XX w. Bilińska była jedną z pierwszych wielkich artystek-celebrytek i pierwszą Polką, która zaistniała na paryskich salonach sztuki. To ona przetarła szlaki powszechnie znanym i podziwianym malarkom: m.in. Oldze Boznańskiej, Tamarze Łempickiej czy Meli Muter. Dziś jest niestety najmniej znaną artystką z tego towarzystwa – niesłusznie, bo jej obrazy i fascynujące losy są warte uwagi.

Autoportret Niedokończony, Anna Bilińska-Bohdanowiczowa, fot. Muzeum Narodowe w Warszawie.

Całokształt dorobku artystycznego i biografia artystki wciąż czekają na opracowanie. Doskonałą okazją na bliższe przyjrzenie się jej niezwykłej twórczości jest wystawa w Muzeum Narodowym zorganizowana od 26 czerwca do 10 października 2021 r. Mecenasem wystawy jest PKO Bank Polski.

Muzeum prezentuje najszerszy jak dotąd wybór prac malarskich i rysunkowych Bilińskiej, który udało się zgromadzić i wypożyczyć z polskich i zagranicznych muzeów oraz kolekcji prywatnych z całego świata. Będzie można także zobaczyć dzieła do tej pory nieznane.  

Aranżacja wystawy w Muzeum Narodowym w Warszawie,  Fot. Bartosz Bajerski, MNW.

Głównym wątkiem pokazanym na wystawie jest artystyczna kariera artystki, wiodąca od pierwszych prób malarskich w Warszawie poprzez wypracowanie własnego stylu w Paryżu ku udziałowi w międzynarodowych wystawach sztuki. W warszawskim Muzeum Narodowym można zapoznać się z bogatym warsztatem artystycznym Bilińskiej, przejawami akademizmu w jej malarstwie oraz zobaczyć charakterystyczne dla jej twórczości portrety, będące preferowanym przez nią tematem malarskim. Artystka tworzyła także ciekawe prace w technice pastelu, w której wypowiadała się równie często jak w malarstwie olejnym. Te prace także zgromadzono na ekspozycji.

 
Ekspozycja będzie dostepna dla zwiedzających od 26 czerwca, fot Bartłomiej Podlewski, MNW.

Ciekawym wątkiem, który można zaobserwować w pracach Bilińskiej, jest jej samoświadomość jako kobiety-artystki i kreowanie własnej pozycji w świecie artystycznym poprzez tworzenie autoportretów. Niezwykle interesujące są również wątki biograficzne: pokonywanie przez malarkę materialnych i osobistych trudności na drodze do zawodowego sukcesu czy jej relacje towarzyskie i uczuciowe. Wszystko to można prześledzić w jej twórczości z różnych etapów życia – niestety zbyt krótkiego… Bilińska zmarła przedwcześnie w 1893 r. w wieku zaledwie 39 lat. 

Wystawie w Muzeum Narodowym towarzyszy dwujęzyczny katalog prac istniejących i zaginionych, poprzedzony kalendarium oraz esejami interpretacyjnymi jej twórczości.

Mariusz Kucharski

Wystawa „Artystka. Anna Bilińska 1854–1893”
26 czerwca – 10 października 2021
Muzeum Narodowe w Warszawie