Na początku XX w. powstało wiele wynalazków, z których korzystamy do dziś. Liczna grupa wybitnych polskich naukowców wniosła znaczący wkład do rozwoju polskiej i światowej nauki. Prezentujemy tych, którzy stoją za ciekawymi osiągnięciami.
Ludwik Hirszfeld jest autorem przyjętych na całym świecie oznaczeń grup krwi (0, A, B i AB). Ten lekarz, bakteriolog i immunolog był twórcą polskiej szkoły immunologicznej i nowej dziedziny nauki nazwanej seroantropologią. Jego osiągnięcia w świecie nauki są olbrzymie. Do listy tych najważniejszych należy praca nad grupami krwi. Prowadził ją na początku XX w. wraz z Emilem von Dungernem w Zurychu. Odkrył wówczas prawa dziedziczenia grupy krwi, które zastosował do celów potwierdzania ojcostwa. To on wprowadził oznaczenie grup krwi jako 0, A, B i AB, które przyjęto i stosuje się dziś na całym świecie. Oznaczył również tzw. czynnik Rh i odkrył przyczynę konfliktu serologicznego. To dzięki jego zdobyczom uratowano życie wielu noworodkom.
Na kartach naukowej historii Polski zapisał się także Stefan Bryła. O polskim inżynierze w latach 20. I 30. XX w. mówił cały świat. To on jako pierwszy znalazł praktyczne zastosowanie spawalnictwa w budowie mostów. Pierwsza na świecie przeprawa spawana stanęła w Maurzycach na rzece Słudwi. Technika spawania zastąpiła stosowane do tego momentu nity łączące. Wynalazek Bryły był przełomowy – dzięki niemu udało się zmniejszyć masę mostu z 70 do 56 ton. Projekt ten szybko przekonał inwestorów do szerokiego stosowania technik spawalniczych w budownictwie. Dziś most Bryły nie jest już używany, w tym miejscu okazał się zbyt mały i powstała znacznie większa przeprawa. Konstrukcję przesunięto o kilka metrów dalej i dziś stanowi atrakcję do zwiedzania.
Tym wynalazkiem zachwyciły się polskie dzieci w latach 80. XX w. Wtedy był on już znakomicie znany w świecie nauki i od lat wykorzystywany m.in. przez wojsko. Mowa o walkie-talkie. To swego rodzaju radiotelefon, który służył do dwukierunkowej łączności. Działał na zasadzie „naciśnij i mów”. Komunikacja odbywała się między dwoma użytkownikami, wyposażonymi w identyczne urządzenia i będących w zasięgu kilku kilometrów od siebie. Przełomowy był fakt, że walkie-talkie nie wykorzystywało pośrednictwa sieci radiotelefonicznej. Współtwórcą tego wynalazku także był Polak. W latach 40. XX w. polski inżynier Henryk Magnuski, pracując w firmie Galvin Manufacturing Corporation (od 1947 r. nosi ona nazwę Motorola), opracował dwa typy walkie-talkie. Urządzenia powstały na potrzeby sił zbrojnych Stanów Zjednoczonych.
Wiele innych postaci związanych ze światem nauki poznać można odwiedzając w najbliższych dniach Katowice. To tam już jutro rozpocznie się 4. edycja Śląskiego Festiwalu Nauki. W dniach 25-27 stycznia można będzie podziwiać i oceniać bieżące osiągnięcia oraz czerpać wiedzę o dotychczasowych zdobyczach. W ramach festiwalu obejrzeć też można wystawę „Polska nauka w 20-leciu międzywojennym”. W sumie zaprezentowane zostały 52 postaci polskich naukowców, wynalazców i odkrywców. Na 4. Śląski Festiwal Nauki zaprasza partner wydarzenia PKO Bank Polski.
