15 lutego 1979 r. potężny wybuch gazu wstrząsnął stalowo-szklaną konstrukcją budynku. W banku znajdowało się wówczas około 170 pracowników i 300 klientów. 49 osób straciło życie.
Historia Rotundy
Budynek ten do dziś stanowi jeden z wyjątkowych elementów Ściany Wschodniej. Oddany do użytku został w 1966 r. jako wzór nowoczesnego oddziału PKO Banku Polskiego i bardzo szybko jego otoczenie stało się jednym z najpopularniejszych miejsc w mieście. Za projekt Rotundy, podobnie jak całej Ściany Wschodniej, odpowiadał zespół pod kierownictwem prof. Zbigniewa Karpińskiego. Koncepcja Rotundy stanowiła zwieńczenie pasażu Wiecha. Poszczególne elementy gmachu tworzyli różni architekci. Nowatorski budynek na rzucie okręgu, oszklony i z charakterystycznym ząbkowanym dachem, był też nazywany „czapką generalską”.
Tragiczny moment w historii
Ponad 40 lat temu doszło do tragicznego w skutkach wypadku.
Reporterzy „Życia Warszawy” relacjonowali wówczas: „Na miejsce katastrofy pospieszyły natychmiast jednostki straży pożarnych, milicja i wojska. Błyskawicznie pojawiły się karetki pogotowia. Dostęp do ofiar utrudniały zawalone części stropów, powyginane belki, zwalone i połamane meble. Do późnych godzin wieczornych w szpitalach warszawskich zgłaszali się ochotnicy, którzy własną krwią gotowi byli ratować poszkodowanych w katastrofie. Lekarze warszawscy i pielęgniarki nie schodzili z posterunku. Ci z nich, którzy zakończyli pracę lub mieli wolny dzień, sami zgłosili się do pomocy w pogotowiu ratunkowym i w szpitalach”.
W wyniku eksplozji gazu 49 osób zginęło, a 135 zostało rannych. Sam obiekt został zniszczony w 70 proc. – zapadły się wszystkie kondygnacje, uszkodzone zostały też sąsiednie budynki. Akcję ratunkową utrudniała ponadto bardzo niska temperatura. Zima 1979 r. została ogłoszona „zimą stulecia”. Przez kilka tygodni temperatura oscylowała wokół -20 st. Celsjusza.
Zrewitalizowany budynek
Już pod koniec 1979 r. odbudowana Rotunda znów zaczęła przyjmować klientów. Wiele lat później budynek zamknięto i rozpoczęła się jego rewitalizacja. Projekt nowej PKO Rotundy wyłoniono w międzynarodowym konkursie Changing the face, Rotunda Warsaw 2013, a zwycięzcą zostało krakowskie biuro projektowe Gowin&Siuta. Prace nad projektem poprzedziły konsultacje społeczne. Wzięło w nich udział ponad 10 tys. osób, które zgłosiły 1,5 tys. pomysłów na funkcje społeczne budynku. Otwarcie nowej PKO Rotundy odbyło się pod koniec listopada 2019 r. Od tego czasu budynek oprócz najnowocześniejszego oddziału banku, służy również jako miejsce ciekawych wydarzeń oraz spotkań dla warszawiaków.
Aleksandra Pietruczuk
