W grudniu 2020 r. Krajowa Izba Rozrachunkowa rozliczyła w systemie Elixir 184,26 mln transakcji o łącznej wartości 578 mld zł. Przez cały ubiegły rok – po raz pierwszy w historii – wykonano ponad 2 mld transakcji. Ponadto, był to już trzeci rok z rzędu, gdy liczba wszystkich transakcji rozliczonych w systemie Express Elixir wzrosła ponad dwukrotnie względem poprzedniego roku.
Dziś przelewy wykonujemy przede wszystkim przez internet, ale kiedyś robiliśmy to za pośrednictwem poczty lub po prostu wpłacaliśmy daną kwotę osobiście w oddziale banku. Teraz mamy możliwość zrealizowania przelewu bez wychodzenia z domu za wszystkie rachunki, czynsz oraz zakupy przez Internet.
Przy dużej liczbie transakcji rośnie ryzyko pomyłki. Zdarzało się to już i wielkim firmom i klientom indywidualnym w bankach. Jak więc odkręcić sprawę błędnego przelewu i czy w ogóle da się to zrobić?
Czy można cofnąć przelew?
Tak, to możliwe, ale pod pewnymi warunkami. Tu ważny jest czas. Jeżeli nagle zmienimy zdanie lub się pomylimy – możemy odwołać przelew dokonany elektronicznie. Zrobimy to wtedy, gdy bank nie obciążył jeszcze naszego konta.
Jak cofnąć przelew?
Kiedy nasze pieniądze już „wyszły” z banku, przelewu cofnąć się nie da. W takiej sytuacji musimy liczyć na uczciwość odbiorcy albo dochodzić spraw samemu, najpierw polubownie, a w końcu sądownie.
Prawo bankowe mówi, że kiedy klient omyłkowo zleci przelew na inny rachunek, niż zamierzał, na jego prośbę bank informuje właściciela rachunku, na który został wysłany przelew, o pomyłce i wzywa do zwrotu środków.
Odbiorca omyłkowego przelewu zwraca pieniądze na specjalny rachunek techniczny, co zapewnia mu pełną anonimowość. Za dokonanie zwrotu bank odbiorcy omyłkowej płatności nie może pobierać od odbiorcy opłat ani prowizji. Po otrzymaniu środków, bank w ciągu jednego dnia roboczego zwróci je na konto konsumenta. Gdy w transakcję zaangażowanych były dwa banki (co jest dość częste, bo nie zawsze przelewający i odbiorca mają rachunki w tym samym banku) termin może wydłużyć się do kilku dni.
Jeśli okaże się, że osoba, do której omyłkowo trafiły pieniądze, nie chce ich zwrócić, wówczas bank na pisemne żądanie klienta ujawni dane posiadacza rachunku. Wówczas otwiera się możliwość dochodzenia roszczeń bezpośrednio od właściciela konta.
Jak anulować przelew?
Kiedy szybko odkryjemy swoją pomyłkę jest nadzieja na odzyskanie pieniędzy. Grzegorz Culepa z PKO Banku Polskiego mówi, że jest to możliwe, dopóki nie zostanie on zrealizowany. – Jeśli przelew widnieje w systemie jako oczekujący, czyli nie rozpoczęła się jego realizacja w sesji Elixir, można go anulować w każdej chwili, a pieniądze wracają natychmiast na konto klienta – tłumaczy. – W sytuacji jednak, gdy sesja jest już realizowana, przelewu cofnąć się nie da.
Dlatego dobrze jest znać godziny przelewów w swoim banku. W PKO Banku Polskim są one realizowane w trzech sesjach o godz. 8.00, 11.45 i 14.30.
Kiedy zlecenie realizacji polecenia przelewu na rachunek prowadzony w innym banku nastąpi po godzinie 14.30 i nie zostanie wskazana data realizacji, rachunek zostanie automatycznie obciążony z datą złożenia zlecenia, a transakcja zostanie zrealizowana w następnym najbliższym dniu roboczym.
Jak anulować przelew iPKO?
Anulować przelew możemy także sami, bez pomocy bankowego doradcy. Wystarczy zalogować się do bankowości elektronicznej iPKO i postępować krok po kroku zgodnie z instrukcją:
- Wybieramy z menu Rachunki.
- W sekcji Operacje na koncie wybieramy Oczekujące.
- Klikamy w przelew, który zamierzamy wycofać, a następnie w przycisk z trzema kropeczkami i wybieramy Anuluj.
- Potwierdzamy swoją decyzję narzędziem autoryzacji którego używamy do potwierdzania dyspozycji na rachunku (np. aplikacji mobilnej IKO lub kodem SMS).
Joanna Kozłowska