Encyklopedia Finansów
Pożyczka
Pożyczka to nie całkiem to samo, co kredyt, choć powszechnie tak się uważa i pojęć tych używa się wymiennie. Udzielanie kredytów to działalność zarezerwowana dla banków (i spółdzielczych kas oszczędnościowo kredytowych SKOK). To jak powinna wyglądać umowa o kredyt jest opisane bardzo szczegółowo w Prawie bankowym. Pożyczki w praktyce może udzielić każdy – ktoś z rodziny, znajomy albo specjalizująca się w udzielaniu pożyczek firma. Praktyka jest taka, że między znajomymi czy w rodzinie pożyczamy sobie pieniądze lub przedmioty nie zawierając pisemnych umów. Kodeks Cywilny mówi jednak, że jeśli wartość pożyczki przekracza 500 zł, umowa musi być spisana. Pożyczyć można pieniądze i rzeczy. W przeciwieństwie do kredytu, za który zawsze trzeba zapłacić na warunkach określonych w umowie, pożyczka może być nieodpłatna, czyli w przypadku pożyczania pieniędzy nie musi być oprocentowana. Umowę pożyczki można zawrzeć na dowolny termin, ale w przeciwieństwie do kredytu pożyczka może być też bezterminowa.
rozwińPożyczka hipoteczna
Pożyczka hipoteczna to określenie takiego rodzaju kredytu, zabezpieczonego hipoteką, który nie jest przeznaczony na konkretny cel, gdy kredytów hipotecznych udziela się na zakup nieruchomości. Pozyczka hipoteczna jest, więc rodzajem kredytu gotówkowego, ale z zabezpieczeniem na nieruchomości. Zabezpieczenie powoduje, że bank ponosi mniejsze ryzyko niż udzielając zwykłego kredytu gotówkowego, dlatego może być tańsza niż kredyt gotówkowy, a jej maksymalna wysokość zależy od wartości nieruchomości stanowiącej zabezpieczenie
rozwińProcent
Procent to jedna setna część. Jeden procent – 1 % – zapisać można także jako 0,01 albo 1/100. Jeden procent to 10 promili. Obliczenia procentowe stosuje się w niemal wszystkich dziedzinach nauk. Na skomplikowanych obliczenia procentowych opierają się narzędzia statystyczne. Do pomyłek może dochodzić, gdy procent mylimy z punktem procentowym. Na przykład, gdy oprocentowanie kredytu obniża się z 10% do 9%, to jest to obniżka o 1 punkt procentowy. Równocześnie obniżka wyniosła 10%. writeFlash({"src":"https://youtu.be/wsKq0uti_2M","width":"500","height":"375"});
rozwińProlongata
Prolongata oznacza to samo, co odroczenie, czyli przesuniecie terminu wynikającego z umowy, na przykład terminu płatności raty lub też całkowitej spłaty kredytu. W przypadku kredytów prolongata jest możliwa jedynie poprzez zmianę warunków umowy, a więc zawarcie do niej aneksu. O prolongatę spłaty kredytu może wystąpić każdy kredytobiorca. Prolongata może polegać na zawieszeniu płatności rat na pewien okres (są to tak zwane wakacje kredytowe) albo wydłużeniu okresu kredytowania, co skutkuje obniżeniem wysokości rat. W obu tych przypadkach zwiększa się jednak łączny koszt kredytu, a zawarcie aneksu do umowy bywa dodatkowo płatne.
rozwińPromocja
Promocja to termin z dziedziny marketingu. Działania marketingowe służą zwiększeniu zainteresowania produktami lub usługami firmy. Tak jest też z promocją, której celem jest zwiększenie sprzedaży lub zwiększenie udziału firmy w rynku, na którym działa. W przypadku wprowadzania nowego produktu na rynek celem promocji bywa też zainteresowanie nim. Firma decydując się na promocję powinna określić jej adresatów, czyli tak zwaną grupę docelową. Tu zdarza się im najczęściej popełniać błędy. Potocznie promocja, jako upust cenowy, obniżka cen lub inna korzyść oferowana kupującemu towar lub usługę klientowi.
rozwińProsument
Prosument to osoba, która współtworzy i zarazem promuje dany produkt bądź usługę. Prosument produkuje lub współtworzy towary indywidualnie, w grupie (na przykład wspólne tworzenie darmowego programu komputerowego) lub z producentem (doradztwo w zakresie wprowadzenia na rynek nowego rodzaju napojów gazowanych oraz ich konkretny sposób promocji). Obecnie prosumentami określa się także osoby posiadające wiedzę na temat różnorodnych produktów czy usług, wykorzystujące ją podczas zakupów i dzielące się nią z innymi. Prosument prowadzi także akcje (na przykład w internecie, na portalach społecznościowych) na rzecz zmiany kierunku rozwoju danego produktu bądź jego promocji. Termin „prosument” wprowadził w 1980 roku pisarz i futurysta Alvin Toffler.
rozwińProwizja
Prowizja jest to wynagrodzenie za wykonanie określonej usługi. Sprzedawcy i handlowcy pracują z reguły „na prowizji”, co oznacza, że ich wynagrodzenie stanowi procent od sprzedaży. Banki pobierają od swoich klientów prowizje za dokonanie rozmaitych czynności bankowych, takich jak na przykład udzielenie kredytu. Wysokość prowizji w przypadku kredytów jest ustalana, jako procent od jego wartości. W innych przypadkach prowizja bywa stałą kwotą – taka zwykle przy wypłatach z bankomatu lub za używanie karty płatniczej. Wszystkie prowizje pobierane przez bank powinny być zapisane w tabeli opłat i prowizji.
rozwińProwizja w bankomacie
Prowizja w bankomacie jest pobierana podczas wypłaty gotówki. To, czy jest pobierana i w jakiej wysokości zależy od umów pomiędzy bankami oraz od umów banków z sieciami, które są właścicielami bankomatów. Banki ustalają między sobą możliwość wzajemnego korzystania z bankomatów. W umowie o prowadzenie rachunku bank zaznacza, z których bankomatów możemy wypłacać pieniądze bez prowizji, ale w zależności od umów pomiędzy bankami może się to zmienić. Prowizja w bankomacie może stanowić procentową część wypłacanych pieniędzy albo może mieć stałą, kwotową wysokość. Jest automatycznie pobierana z naszego rachunku.
rozwińProwizja za udzielenie kredytu
Prowizja za udzielenie kredytu oprócz jego oprocentowania jest jednym z ważniejszych składników kosztu kredytu. Wysokość prowizji ustalana jest zwykle, jako odsetek całej kwoty kredytu. Pobierana jest na różnych zasadach. Bywa pobierana przy podpisywaniu umowy lub uruchomieniu kredytu, przez co zmniejsza wypłatę pożyczonych pieniędzy. Bywa też doliczona do kwoty zadłużenia i rozłożona na cały okres kredytowania. Wysokość prowizji może zależeć od tego, czy i jak długo jest się klientem banku.
rozwińPrzewłaszczenie na zabezpieczenie
Przewłaszczenie na zabezpieczenie to przeniesienie własności rzeczy na przykład na bank, który udzielił nam kredytu na jej zakup. Przewłaszczenie stosuje się głównie do rzeczy ruchomych, a także papierów wartościowych. Gdybyśmy przewłaszczyli nieruchomość, bank staje się właścicielem tego mieszkania lub domu, na którego zakup pożyczył nam pieniądze. Ma w ten sposób mocniejsze zabezpieczenie kredytu niż zwykła hipoteka, bo jeśli nie spłacimy długu, nieruchomość – będącą już jego własnością – może sprzedać bez żadnego dodatkowego postępowania sądowego. Umowa o przewłaszczeniu wymaga aktu notarialnego. Powinno w nim być jednoznacznie napisane, że bank po spłacie kredytu zwróci nam nieruchomość. Jednak wtedy trzeba podpisać kolejny akt notarialny, na mocy którego nieruchomość staje się ponownie naszą własnością. Powoduje to, że metoda zabezpieczenia kredytu poprzez przewłaszczenie nieruchomości jest dość kosztowna, dlatego nie jest powszechnie stosowana.
rozwińPunkt procentowy
Punkty procentowe (w skrócie p.p.) to różnica między dwoma wielkościami wyrażonymi w procentach. Służą do porównania i opisu zmian wartości procentowych. Zmiana stóp procentowych powoduje zmianę oprocentowania kredytów i depozytów. Obniżenie stopy procentowej z 2,5 do 2 proc. to zmiana o pół punktu procentowego (ale aż o 20 proc.). Zmiany wyrażone w punktach procentowych są bardzo ważne dla statystyków i ekonomistów. Śledzą oni pilnie wzrosty lub spadki poszczególnych wartości, takich jak stopy procentowe, PKB, produkcja, sprzedaż, inflacja czy bezrobocie. Są to dane makroekonomiczne służące do opisu najważniejszych trendów w gospodarce. Na ich podstawie można wyciągać wnioski co do panujących tendencji i podejmować decyzje ekonomiczne.
rozwiń