Encyklopedia Finansów
Rezerwa Federalna (Fed)
Rezerwa Federalna (Fed) to bank centralny Stanów Zjednoczonych. Powstał w 1913 roku po wcześniejszym (1907) kryzysie bankowym, który wstrząsnął finansami USA. Między innymi po to, żeby takim zdarzeniom zapobiegać. Celem Fed było od początku dążenie do osiągnięcia maksymalnego zatrudnienia w gospodarce, zapewnienie stabilności cen oraz stabilności długoterminowych stóp procentowych. Fed jednocześnie ma realizować trzy cele, z których wszystkie są równie ważne, gdy większość banków centralnych realizuje jeden cel – mają dbać o stabilności cen, czyli osiągać cel inflacyjny. Oprócz tego Fed zajmuje się tym, czym inne banki centralne – organizuje systemy rozliczeń, wprowadza pieniądz do obiegu i kontroluje jego ilość, pożycza pieniądze bankom i przyjmuje od nich nadwyżki gotówki. Po ostatnim kryzysie Fed utrzymuje najniższe w historii, „bliskie zera”, stopy procentowe, a oprócz tego do niedawna kupował od banków obligacje rządu USA, dostarczając im wielkie ilości gotówki. Nazywa się to „niekonwencjonalną polityką monetarną”. Cześć ekonomistów uważa, że taka polityka może w dłuższym okresie gospodarce zaszkodzić i wywołać w przyszłości bardzo silną inflację. Po kryzysie wzmocniono również nadzór Fed na największymi bankami w USA.
rozwińRezydencja podatkowa
Rezydencja podatkowa to miejsce, w którym płacimy podatki. Rezydent rozlicza się w kraju swojej rezydencji z podatków od dochodu uzyskanego w tym właśnie kraju, jak też za granicą. Zgodnie z naszymi przepisami polską rezydencję podatkową ma każdy, kto przebywa w kraju dłużej niż przez 183 dni w roku. Jeśli przebywa mniej, wtedy nie jest rezydentem. Ale jeśli w Polsce ma dochody, musi zapłacić tu podatki. Jeśli przebywa w kraju ponad 183 dni w roku, w Polsce musi zapłacić podatki także od dochodów uzyskanych za granicą. Po to, by obywatele nie musieli płacić podatków podwójnie, państwa zawierają ze sobą umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Fiskus jednak może domagać się dowodów na to, że faktycznie więcej niż połowę roku przebywaliśmy w innym kraju i tam osiągaliśmy dochody, i że nasz „ośrodek interesów życiowych” jest poza Polską. Analogiczne zasady dotyczą cudzoziemców. Jeśli pracują w Polsce i przebywają tu więcej niż 183 dni w ciągu roku, mają polska rezydencję podatkową i muszą rozliczać się z polskim fiskusem.
rozwińRoczna Rzeczywista Stopa Oprocentowania (RRSO)
Czytając ulotkę dotyczącą kredytu, zawsze znajdziemy tam informację, ile wynosi Roczna Rzeczywista Stopa Oprocentowania, czyli w skrócie RRSO. Pokazuje nam ona, ile naprawdę płacimy za kredyt. Na pierwszy rzut oka to oprocentowanie kredytu pokazuje, ile za niego płacimy, ale produkty finansowe mają bardziej złożone systemy opłat. RRSO dotyczy kredytów konsumpcyjnych, a w ich przypadku ponosimy zazwyczaj 3 rodzaje opłat. Po pierwsze: odsetki, wynikające z wysokości oprocentowania; po drugie: prowizję, czyli jednorazową, również ustalaną procentowo kwotę, którą pobiera się od całości kredytu; a po trzecie: możemy też płacić za ubezpieczenie dodane do kredytu. Każda z tych opłat jest jak inny gatunek owocu. I jeśli w jednym banku płacimy dwa banany, jedną pomarańczę i kiwi, a w innym jednego banana, ale dwa kiwi i żadnych pomarańczy, to porównanie tych kosztów robi się bardzo trudne. RRSO jednak ten problem rozwiązuje, bo sprowadza te wszystkie opłaty do jednej wartości. Te różne od siebie koszty przelicza na jeden. Po takim wyliczeniu wystarczy spojrzeć na miarkę i już wiemy, ile rzeczywiście będzie nas kosztować dany kredyt w skali roku. Zdrowe rozwiązanie dla naszych portfeli.
rozwińRynki wschodzące
Rynkami wschodzącymi (ang. emerging markets) nazywamy kraje, które nie osiągnęły jeszcze poziomu gospodarczego najbardziej zaawansowanych gospodarek, takich jak USA, państwa Europy Zachodniej czy Japonia (rynki rozwinięte), a Produkt Krajowy Brutto na głowę mieszkańca w przybliżeniu wynosi od 10000 do 20000 dolarów. Do rynków wschodzących zaliczamy więc większość państw Ameryki Łacińskiej, Azji, z wyjątkiem Japonii, Rosję, a także kraje Europy Środkowo-Wschodniej, w tym Polskę. Rynki wschodzące charakteryzuje szybszy wzrost gospodarki niż kraje rozwinięte, a zarazem też szybszy wzrost zamożności społeczeństw. To kraje, które nadrabiają i doganiają najlepiej rozwinięte gospodarki. W latach 2007-2012 PKB na głowę mieszkańca w krajach zaliczanych do rynków wschodzących wzrósł o 32 proc., gdy w krajach rozwiniętych zaledwie o 8 proc. To powód, dla którego inwestycje na rynkach wschodzących mogą przynosić wyższe zyski niż w państwach wysoko rozwiniętych. To z kolei zachęca inwestorów do lokowania tam kapitału.
rozwińRyzyko kursowe
Na rynku walutowym kursy zmieniają się z sekundy na sekundę. Ciągła zmienność kursów jest powodem ryzyka walutowego. W przypadku kredytów walutowych ryzyko kursowe polega na tym, że na przykład pożyczamy walutę, kiedy była tania, a gdy będziemy musieli oddać, może być znacznie droższa. Oczywiście, może być też odwrotnie, lecz istota ryzyka polega na tym, że nie wiemy, jak będzie i nie sposób tego przewidzieć. Ryzyko kursowe ponoszą nie tylko, ci, którzy zaciągnęli kredyty we frankach na mieszkanie, ale wszyscy eksporterzy i importerzy. Gdy kurs zmienia się w porównaniu z dniem zawarcia umowy, zmieniają się też należności i zobowiązania firmy. Dlatego banki oferują przedsiębiorstwom różne sposoby zabezpieczenia się przed ryzykiem kursowym, biorąc je na siebie.
rozwiń